Κάτι σαν ζωή...

Δύο εικόνες για αρχή...

Μια «ξεσκέπαστη» εικόνα. Το χρυσαφένιο φως, του φεγγαριού και των αστεριών, λούζει τα μαλλιά και την ύπαρξή μας. Είναι ωραία ζάλη, ανάσες και το φως που αδιαφορεί για την ισχύ του, αγνοεί την εξουσία που ασκεί, πάνω μου, πάνω σου, πάνω μας. Να ζήσω είπα και η ζωή μου έκλεισε το μάτι. Μου χάιδεψε τα μαλλιά και μου πρόσφερε ένα φιλί που αναρωτιέται για την ταυτότητά του και ψάχνει τον προορισμό του. Μια αναπάντεχη χαρά. Όμορφα λόγια, γραπτά, ρητά. Σιωπηρά... Ο νυχτερινός ουρανός μας σκεπάζει απαλά. Καληνύχτα...

Πλούτη από τις μελωδίες που ντύνουν την παρουσία κι άλλα πλούτη, ακόμη πιο πολύτιμα, που προσφέρει γενναιόδωρα η απουσία, στολίδια μοναδικά, πολύτιμα.



Και ακόμη μία «εσωστρεφή» μεταμεσονύχτια εικόνα. Ένα μισοκατεβασμένο στόρι κρύβει τη θέα προς τη ζωή. Το γαλάζιο φως της απλίκας, φωτίζει το πρόσωπο και τους τοίχους του δωματίου. Ευχές, βουβοί λυγμοί, χαμόγελα και μια ψυχή που σαν μπαλόνι αιωρείται στον ουράνιο θόλο.

Έμαθα πολλά για τις ανθρώπινες σχέσεις τον τελευταίο καιρό. Έμαθα καλά πως για να υπάρχει κάτι μεταξύ δύο ανθρώπων χρειάζεται να συμφωνούν ο ένας ΚΑΙ ο άλλος (one and the other). Δύο παρουσίες που συνδιαλέγονται, συζητούν, ανταλλάσσουν απόψεις και συναισθήματα με οποιονδήποτε τρόπο. Έμαθα καλά, επίσης, πως για να διαλυθεί αυτή η σχέση σε χιλιάδες μικρά κομμάτια που θα τα πάρει η βροχή αρκεί να το αποφασίσει ή ο ένας ή άλλος (one or the other). Είναι νόμος των ανθρώπινων σχέσεων. Είναι βασανιστικό να μην αποδέχεσαι τους νόμους και τα αξιώματα στην αρχιτεκτονική των σχέσεων και να επιμένεις να μιλάς μόνος χωρίς κανένα σημάδι ότι κάποιος σε ακούει. Σαν αυτές τις φιγούρες που συνομιλούν, περπατώντας στον δρόμο με το τίποτα. Μόνες χαμογελούνε κι οργίζονται.

Είναι επίσης λυτρωτικό να προσπαθείς να αλλάξεις αυτούς τους νόμους, να κυνηγάς μαγεμένος το ουτοπικό. Η ουτοπία είναι κινητήρια δύναμη, κινητοποιεί δυνάμεις καλά κρυμμένες που δεν ξέραμε καν ότι φωλιάζουν μέσα μας. Το κυνήγι του ανέφικτου οδηγεί στο καλύτερο εφικτό.

«Το όνειρο είναι η επιδερμίδα του πραγματικού». Του δίνει μια όψη γνώριμη.

Το σουρεαλιστικό κυνήγι του ανέφικτου αφορά το βλέμμα που έχουμε για να βλέπουμε τα πράγματα που μας αφορούν, το βλέμμα με το οποίο αντικρίζουμε ο ένας τον άλλο. Το βλέμμα αυτό δεν είναι κάτι παροδικό, κάτι στιγμιαίο, κάτι που αφορά την εποχή αυτή και μπορεί να μεταβληθεί. Τα βλέμματά μας στα πράγματα είναι ο τρόπος με τον οποίο έχουμε επιλέξει να υπάρξουμε. Είναι ο προορισμός-Ιθάκη μας, ο «ψυχικός τόπος», στον οποίο επιλέγουμε να ακουμπήσουμε το «είναι» μας. Τίποτε λιγότερο, τίποτε περισσότερο. Τίποτε περίπλοκο. Αυτό αφορά τον πυρήνα της ύπαρξής μας, είναι η αλήθεια του καθενός μας και αυτή η αλήθεια είναι αρκετή για να ψελλίσεις μια αλμυρή, από τα δάκρυα, ευχή και να παραδοθείς σε έναν γλυκύ ύπνο-αγκαλιά, προσδοκώντας το επόμενο γλυκό φιλί που θα έρθει προς το μέρος σου για να σε ξυπνήσει.

Η πολυπλοκότητα των ανθρώπινων σχέσεων και το πολυσήμαντο της ανθρώπινης συμπεριφοράς είναι από τα πράγματα που συνεχίζουν να με εντυπωσιάζουν όλα αυτά τα χρόνια με συνεχώς αυξανόμενη ένταση και θαυμασμό.

Αν και έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που ανακάλυψα πως η τέχνη του να χτίζεις υγιείς και ενδιαφέρουσες σχέσεις σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινής ζωής -εργασία, έρωτα, ψυχαγωγία, δημόσια και ιδιωτική σφαίρα- είναι πολύ πιο σημαντική και εξίσου δύσκολη με το να χτίζεις ψηλά κτίρια τυλιγμένα με γυαλιστερούς καθρέφτες ή λειτουργικές γέφυρες που ενώνουν τις όχθες δύο ποταμών και άρα δύο κόσμων.

Η αρχιτεκτονική των σχέσεων δυστυχώς δεν διδάσκεται σε σχολεία, σχολές και ανώτατα ιδρύματα, είναι μία από τις δεξιότητες που αποκτούμε βιωματικά. Παθήματα που γίνονται μαθήματα, μικρές ή μεγάλες οδύνες που σου δείχνουν τον δρόμο, λεπτομερής παρατήρηση και πρόθυμη ακρόαση των ιστοριών που οι άλλοι ανυπομονούν να διηγηθούν συνθέτουν το πλήθος μιας ικανής ποσότητας μαθημάτων που λαμβάνουμε στον ενήλικο βίο μας προκειμένου να δομήσουμε τον κόσμο μας και στη συνέχεια να τον κυβερνήσουμε.

Αυτό που μοιάζει σίγουρο είναι πως το λάθος σε όλη αυτήν τη διαδικασία έχει την τιμητική του, η βιωματική διαδικασία δικαιολογεί λάθη ακόμη και επαναλαμβανόμενα που μοιάζουν με μηχανιστικά μοτίβα που δικαιώνουν τα σκυλάκια του Παβλόφ.

Σε αυτήν τη διαδικασία, για την οποία είμαι πια πεπεισμένος πως είναι ισόβια, παρεμβάλλονται ένστικτα όπως της επιβίωσης, της τελεολογίας και του ωφελιμισμού, που δίνουν τις μικρές ή τις μεγάλες μάχες του νοητικού μας κόσμου. Αυτές οι μάχες πολύ συχνά επηρεάζονται από πάθη και συναισθήματα που είναι ικανά να δικαιολογήσουν το παράλογο. Κάνουν τη ζωή μας ασύμμετρη και τις ιδιωτικές υποθέσεις ενδιαφέρουσες ή τουλάχιστον καθόλου πληκτικές ή προβλέψιμες.

Αυτός ο «θόρυβος» για κάποιους, ίσως για τους περισσότερους από τους κυνηγούς του πάθους, μοιάζει με μελωδία. Είναι ικανός να εμπνεύσει τους ποιητές, να υπαγορεύσει γλυκές νότες στους συνθέτες, να στρέψει το βλέμμα στον έναστρο ουρανό, να γεμίσει τον κόσμο των ονείρων με απαλά χρώματα και ανεμελιά. Από τη μια στιγμή στην άλλη όμως είναι εξίσου ικανός να βγάλει το καταστροφικό του μένος, να ισοπεδώσει τη γαλήνη και την ισορροπία μιας ψυχής, να ταπεινώσει το εγώ, να δικαιολογήσει καταχρήσεις και υπερβολές και μέσα από την ισοπέδωση να προβάλει το άλλοθι της αναγέννησης.

Να σε αφήσει απορημένο, σαν μικρό παιδί που αναρωτιέται γιατί υπάρχουν οι αράχνες, οι ανεμοστρόβιλοι και πώς γεννιέται η παραζάλη... ;

Του Θ. Σιώμου