30/9/09

Οι γραφίδες των αιώνων...


Ο άνθρωπος γεννιέται και πεθαίνει. Ερωτεύεται και πονάει. Συνειδητοποιεί όμως αυτά που του συμβαίνουν και θέλοντας να τα εκφράσει δημιουργεί.

Ο άνθρωπος μιλάει, γράφει, χειρονομεί, αφήνοντας τα χνάρια του σε μία προσπάθειά του
να διεισδύσει στο σκοτάδι που καλύπτει τα μεγάλα ερωτήματα της ζωής και του θανάτου, της γνώσης του ποιος ή τι είναι, τι ήταν και τι θα γίνει.

Η γνώση του καλού και του κακού, του νέου και του παλιού, του γνωστού και του άγνωστου. Η ετυμολογία της λέξης ΝΟΥΣ σημαίνει άλλωστε, νέου έσις, δηλαδή επιθυμία του νέου, του καινούργιου, του άγνωστου.

Ο άνθρωπος συνειδητοποιώντας την σημασία του θανάτου και νιώθοντας αυτή την πρόκληση, επιθυμεί να τον νικήσει με κάθε τρόπο.
Ο άνθρωπος και μέσα στις σπηλιές έκανε τέχνη.
Ο καλλιτέχνης της σπηλιάς πρόσφερε είδωλο στην κοινότητα όχι μόνο για διακοσμητικούς σκοπούς, όπως κάποιοι ισχυρίζονται, αλλά προσωπικά πιστεύω ότι οι διακοσμητικοί λόγοι δεν ήταν ο σκοπός του αλλά ήταν πολύ απλά το αποτέλεσμα μετά την όποια άλλη χρήση της εικόνας.

Ο σκοπός του καλλιτέχνη της σπηλιάς, ήταν τελετουργικός. Πρόσφερε είδωλο σε μια προσπάθεια εξουσίας πάνω στο αντικείμενο της επιθυμίας ή του φόβου του.
Πρόσφερε είδωλο στο ζώο που του ξέφυγε στο κυνήγι σε μια προσπάθεια να ξεγελάσει την πείνα του αλλά και κάρφωνε τα ακόντια πάνω του και σε συγκεκριμένα σημεία, σε μια προσπάθεια να συμβεί το ίδιο και στην πραγματικότητα και όλο αυτό για χάρη μίας πίστης του ότι αυτό όντως συμβαίνει.

Είναι ένας πανάρχαιος μαγικός τρόπος ότι έτσι φέρνεις, κάτω από τη δική σου κυριαρχία τον κόσμο.
Ένας πανάρχαιος μαγικός τρόπος, που οι ρίζες του χάνονται στα βαμμένα πρόσωπα,
στους χορούς και τις μεταμφιέσεις, αλλά και στη διακόσμηση της ασπίδας του πολεμιστή,
ίσως και πιο παλιά ακόμα.
Η μαγεία είχε από την αρχή το ρόλο της στην τέχνη, ένα ρόλο που στην πραγματικότητα ποτέ δεν άφησε, κρατώντας τον έως τα σήμερα, ευδιάκριτο ακόμη.

Ο Άνθρωπος πάντοτε επιθυμούσε να αφήσει τα χνάρια του και το κάνει αιώνες τώρα. Στην πραγματικότητα με το ίδιο πάθος.

Αλλάζοντας κάθε φορά μόνο το μέσο και την γραφίδα του!

Το κείμενο έγραψε ο Kartson

Με άρωμα εκλογών...



29/9/09

Το τέλος του γραπτού λόγου



Tη δεκαετία του 1960, όταν το σοκ της τηλεόρασης ήταν νέο, πολλοί μίλησαν για το τέλος του γραπτού λόγου. Tα νέα «ηλεκτρικά μέσα», όπως χαρακτήριζε το ραδιόφωνο και την τηλεόραση ο Μάρσαλ Μακλούαν, μας επιστρέφουν στην κοινωνία της προφορικής παράδοσης, τη φυλετική κοινωνία από την οποία μας απομάκρυνε η τυπογραφία. Αυτά προέβλεπε ο μεγάλος Καναδός φιλόσοφος, προβλέποντας τον θάνατο του γραπτού λόγου. Εγραψε τότε: «H ανακάλυψη του Γουτεμβέργιου -που έφερε τον εθνικισμό, τον βιομηχανισμό, τις μαζικές αγορές και την καθολική παιδεία- υποχωρεί αφήνoντας χώρο στο “φυλετικό τύμπανο” ( δηλαδή το ραδιόφωνο) και τον “δειλό γίγαντα” (δηλαδή την τηλεόραση)».

Σαράντα χρόνια μετά, με την ανάπτυξη των δικτύων και του Internet, οι φωνές για το τέλος του γραπτού λόγου άρχισαν να πληθαίνουν: «O γραπτός λόγος», έγραψε ο δημοσιογράφος Κουρτ Νταλ, «δεν είναι ο σκοπός, αλλά το μέσον. Tον χρησιμοποιούμε για να επικοινωνούμε με μεγάλες ομάδες ανθρώπων και για να διατηρούμε τις ιδέες στο πέρασμα του χρόνου».

«Οι άνθρωποι, όμως, προτιμούν τον προφορικό λόγο. Ηδη με τις δυνατότητες που μας δίνει η νέα τεχνολογία να δημιουργούμε, να αποθηκεύουμε και να αποστέλλουμε ήχο και εικόνα μέσω των δικτύων τόσο εύκολα όσο σήμερα στέλνουμε κείμενο, γιατί να γράφουμε και να διαβάζουμε;

Aποθηκεύουμε τις πληροφορίες ως γραπτές λέξεις; Oνειρευόμαστε με γραπτές λέξεις; Οχι βέβαια. H εικόνα και η φωνητική γλώσσα είναι οι φυσικές φόρμες της πληροφορίας. H γραφή είναι απλώς τεχνολογία. Mπορεί να αντικατασταθεί από κάτι καλύτερο...»

O διάλογος που ακολούθησε σ’ αυτή την τοποθέτηση ήταν μακρύς. Πολλοί επεσήμαναν ότι οι αφηρημένες έννοιες, όπως «αγάπη», «μίσος» κ. λπ., δεν μπορούν να απεικονιστούν. Ήδη η επιρροή της τηλεόρασης ήταν καταλυτική σε αυτόν τον τομέα. O φιλόσοφος Νιλ Πόστμαν επιχειρηματολογεί ότι το βασικό προϊόν της τηλεόρασης ήταν η διάβρωση της κριτικής σκέψης και η ανύψωση της ψυχαγωγίας ως μεγαλύτερη αρετή των δημοσίων πραγμάτων.

«Υπάρχουν κίνδυνοι όταν οι εικόνες γίνονται πιο σημαντικές από τις λέξεις στον δημόσιο διάλογο», δήλωσε κάποτε ο Νιλ Πόστμαν. «Nομίζω, χοντρικά, πως ο τηλεοπτικός διάλογος κάνει τους ανθρώπους πιο ανόητους. O Αλέξις ντε Τοκβίλ στο βιβλίο του “H Δημοκρατία στην Aμερική” έγραψε πως η πολιτική στην Aμερική είναι πολιτική του τυπωμένου λόγου. Nομίζω πως τότε είχαμε σοβαρή πολιτική. Oι άνθρωποι διάβαζαν βιβλία, εφημερίδες, περιοδικά, μπροσούρες και φυλλάδια. Eίχαν να κάνουν με ιδέες και εναλλακτικές δυνατότητες ζωής. Οταν έχεις πολιτισμό της εικόνας, ας πούμε σε σχέση με την πολιτική, το αποτέλεσμα είναι να έχεις στην τηλεόραση απομίμηση δημόσιας συζήτησης. Εχεις δύο υποψήφιους μπροστά στην τηλεοπτική κάμερα και κάποιος από τους δημοσιογράφους λέει: “Kύριε υποψήφιε. Ποιες είναι οι αιτίες των προβλημάτων της Mέσης Aνατολής και τι λύσεις μπορείτε να προσφέρετε; Εχετε δύο λεπτά να απαντήσετε και μετά, ο άλλος υποψήφιος έχει ένα λεπτό να ανταπαντήσει”.

Aν ήμασταν λογικοί άνθρωποι, έπρεπε ο υποψήφιος να γυρίσει στον ρεπόρτερ και να πει: “Πώς τολμάτε να κάνετε μια τέτοια ερώτηση και να μου δίνετε μόνο δύο λεπτά ν’ απαντήσω;”»

Άρα, χωρίς γραπτό λόγο, πολιτική δεν μπορεί να υπάρξει. Η τηλεόραση, η εικόνα δεν μπορεί να αποδώσει τα νοήματα, δεν μπορεί να εκφράσει θέσεις. Οπως χαριτολόγησε και μια καθηγήτρια πανεπιστημίου: «Λένε ότι “μία εικόνα αξίζει χίλιες λέξεις”. Μπορεί κάποιος να μου δώσει αυτές τις προηγούμενες πέντε λέξεις σε μια εικόνα;».

Αλλοι αναφέρθηκαν σε πιο «πεζά» πράγματα: «Kατ’ αρχήν δεν υπάρχει περίπτωση να φτιάχνουμε βιντεολίστες για να πάμε στο... σουπερμάρκετ», έγραψε ο συγγραφέας και φιλόσοφος Πολ Ρόμπινσον. Kαι συνέχισε: «Nαι, τα γραφικά και οι εικόνες μπορούν να βοηθούν τον γραπτό λόγο, αλλά όχι να τον αντικαταστήσουν. Tο μέσο 30λεπτο δελτίο ειδήσεων της τηλεόρασης έχει περίπου τις πληροφορίες μιας πρώτης σελίδας (μεγάλου σχήματος) εφημερίδας, την οποία ο αναγνώστης μπορεί να διαβάσει και να εμβαθύνει σε 5 μόνο λεπτά.

O μέσος άνθρωπος διαβάζει 2-3 φορές ταχύτερα απ’ ό, τι ακούει ή βλέπει. Ενας καλός ομιλητής μπορεί να εκστομίσει το πολύ 150 λέξεις ανά λεπτό, ενώ στο ίδιο χρονικό διάστημα ο μέσος άνθρωπος μπορεί να διαβάσει 300 λέξεις ή ένας εκπαιδευμένος αναγνώστης 1.000».

Υπάρχουν και πολλές τεχνικές δυσκολίες που κάνουν αναγκαίο τον γραπτό λόγο στην εποχή της πληροφορίας. Η ψηφιακή καταγραφή, αποθήκευση και μετάδοση βίντεο είναι πολύ πιο δαπανηρή σε σχέση με τον γραπτό λόγο. H γραπτή Bίβλος, για παράδειγμα, καταλαμβάνει χώρο 2 μεγκαμπάιτ, ενώ η οπτικοακουστική τουλάχιστον 1.000 φορές περισσότερο. Από την άλλη, η επεξεργασία κειμένου γίνεται απείρως ευκολότερα απ’ ότι η επεξεργασία ήχου και εικόνας. H τεχνολογία της γραφής και ανάγνωσης παραμένει σχετικά αναλλοίωτη, ενώ η τεχνολογία των υπολογιστών αλλάζει συνεχώς. «Mπορώ να πάω στη βιβλιοθήκη και να διαβάσω ένα βιβλίο του περασμένου αιώνα, έγραψε ο Robinson, αλλά ο υπολογιστής μου δεν μπορεί να διαβάσει μία δισκέτα του 1975».

Yπό φυσιολογικές συνθήκες, ο χρόνος ζωής των έγχρωμων φωτογραφιών είναι περί τα 30 χρόνια. Σε ό, τι αφορά δε τις βιντεοκασέτες (αν ξεφύγουν από υγρασίες, μαγνητικά πεδία, υψηλές θερμοκρασίες κ. λπ., που διαρκώς τις απειλούν) σε 30 χρόνια μπορεί να μην υπάρχει μηχανή για να τις δούμε. H τεχνολογία αλλάζει τόσο ραγδαία που ό, τι πληροφορία αποθηκεύουμε, γίνεται παρωχημένη σε λίγα μόλις χρόνια. Aρκεί να θυμηθούμε τις βιντεοταινίες «betamax» ή τις μεγάλες κασέτες «8-track», που κάποτε είχαν μεγάλο σουξέ στα αυτοκίνητα όλου του κόσμου.

Συνεπώς, ένας πολιτισμός δεν μπορεί να βασιστεί σε εύθραυστες τεχνολογίες για να διατηρήσει τη μνήμη.

Ο γραπτός λόγος πάντα θα υπερέχει...

27/9/09

Ροζ ιστορίες



Είναι μέρες που δεν θέλω να μιλήσω σε κανένα
Είναι ώρες που δεν θέλω να αντικρίσω ούτε εσένα
Ένα πράγμα μόνο θέλω να μείνω σπίτι
Με ένα φώς αναμμένο να περιμένω ό,τι μου λείπει

Να με ψάχνουνε όλοι μα κανείς να μη με βρίσκει
Έτσι απλά για να ξεφύγω δεν σου κρύβω πως για λίγο
Φοβάμαι, φοβάμαι να μην μείνω μόνος
Θέλω να φύγω προτού να φύγει ο χρόνος

Υπάρχει λόγος, μια φωτογραφία που την πήρε ο χρόνος
Να με κοιτάει δεν μιλάει γι' αυτό μιλάω μόνος
Σε ένα δωμάτιο παρέα με σκιές να σκαλίζω πληγές
Από το χτές, κοίτα με τι θες; Μίλα μου για πες
Όλα είναι εντάξει μια βόλτα με τ' αμάξι Φιλαδέλφεια Γαλάτσι όλα είναι ίδια
τίποτα δεν έχει αλλάξει τίποτα τίποτα τίποτα

Κι όταν έρθει η χαρά, μες στα χέρια μου σφιχτά
Θα την κρύψω μυστικά για να μην ξαναχαθεί
Κι αν ακούσεις μια κραυγή θα είναι το τραγούδι που ενώνει,
Πάλι δίπλα μου εσύ και η θλίψη μας γιορτή

Ανάβω ένα τσιγάρο και γουστάρω πολύ
Τι να σου πάρω ένα φιλί.... δεν μου αρκεί,
Μαγική η ματιά, μου μιλά στην ψυχή,
Ψυχικά είσαι εδώ, σωματικά είσαι εκεί....
Θα 'θελα να δω το προσωπό μου να κρύβει τον θυμό μου
Και να βρεί το όνειρό μου μέσα στην ρωγμή του χρόνου,
Χαμογελό μου μείνε κοντά μου για το καλό μου,
Στέκομαι σε ένα πάρκο μόνος και σκέφτομαι
Τι παραπάνω μπορώ να κάνω απ' το να παίζω και να χάνω
Τι παραπάνω μπορώ να κάνω απ' το να ζήσω ή να πεθάνω...

Πως να ζήσω σε αυτό, αυτόν τον κόσμο που με διώχνει,
Του ονείρου μου η μορφή χάνεται γυμνή στην σκόνη...
Μα τα μάτια σου σαν δω όλα φαντάζουνε πριν χρόνια
Το τραγούδι το παλιό μα εσύ δεν φάνηκες ακόμα

Κι όταν έρθει η χαρά, μες στα χέρια μου σφιχτά
Θα την κρύψω μυστικά για να μην ξαναχαθεί
Κι αν ακούσεις μια κραυγή θα είναι το τραγούδι που ενώνει,
Πάλι δίπλα μου εσύ και η θλίψη μας γιορτή 


Πάνω σε ένα άσπρο άλογο...



Πάνω σ' ένα άσπρο άλογο
μαζί με το γλυκό διάβολο
θα πετάξω μια τρελή βραδιά
θα πάω στο διάστημα ν' ανοίξω κατάστημα

Θα 'ναι το κορίτσι μεθυσμένο
τ' άλογό μου χιλιοστολισμένο
θα καλπάζει πάνω απ' το φεγγάρι
και το βραδάκι στ' ουρανού το μπαράκι

θα κερνώ τους εξωγήινους ούζο βερεσέ
και σκόνη από τ' άστρα ναργιλέ
να πίνουν να χορεύουνε να τσιμπάν και κάνα μεζέ

Κι όταν βρούμε τον πλανήτη μας
εκεί θα κτίσουμε το σπίτι μας
ένα σπίτι με παράθυρα
να βλέπεις απ' όξω το ουράνιο τόξο

Και θα κάνουμε πολλά παιδιά
γάτες, κότες, πλανητόσκυλα
θα 'ρχονται τα διαστημόπλοια
και όλα τα ούφο με κόκκινο σκούφο

θα κερνάς τους εξωγήινους
ούζο βερεσέ, και σκόνη από τ' άστρα ναργιλέ
να πίνουν να χορεύουνε να τσιμπάν και κάνα μεζέ

Πάνω σ' ένα άσπρο άλογο
μαζί με το γλυκό διάβολο
θα πετάξω μια τρελή βραδιά
θα πάω στο διάστημα ν' ανοίξω κατάστημα.

24/9/09

Γύρω γύρω πόλη...



24 Σεπτεμβρίου. Φθινόπωρο στην πόλη. Άσχημη πόλη. Από παντού ξεπηδάνε 48φυλλες αφίσες που προσβάλλουν την αισθητική σου. Δεν μας έφτανε ο Καρατζαφέρης από τοίχο σε τοίχο, έχουμε και τις πολύχρωμες των σκυλάδικων. Τόσες πλαστικές «κούκλες» μαζί, τόσα παλικάρια με ζελέ! Θεέ μου, δώσε μου μεγαλοψυχία να τα αντέξω και να μην… τρακάρω.

Προσέξτε τι χάσαμε:

Τη Χάρι Αλεξίου να τραγουδά μαζί με τον Γιώργο Νταλάρα το «Αισθηματίες», τη Μαρινέλλα με τον Πασχάλη Τερζή στο «Η πρώτη αγάπη σου», τον Δημήτρη Μητροπάνο με τη Χαρούλα στο «Φεύγω με πίκρα στα ξένα», τη Γλυκερία με τον Νταλάρα στο «Άσπρο πουκάμισο» και φυσικά τα ομαδικά «Υπάρχω», «Δυο πόρτες έχει η ζωή» και «Συννεφιασμένη Κυριακή». Παρ’ όλα αυτά, η συναυλία-αφιέρωμα στον Στέλιο Καζαντζίδη ήταν ένα δώρο στους θεατές που χάρηκαν ερμηνείες και βροχή.

Γεμάτο το Καλλιμάρμαρο. Εξήντα χιλιάδες θεατές δεν υπολόγισαν βροχή και ταλαιπωρία. Όταν οι ουρανοί άνοιξαν στην εμφάνιση του Μητροπάνου οι πρώτες ομπρέλες βγήκαν από τις τσάντες. Η διάθεση όμως δεν χάλασε σε κανέναν. Ήταν και αρχή, όλοι θεώρησαν πως ο καιρός θα φτιάξει. Κι όμως. Η Χάρις Αλεξίου και η Μαρινέλλα ανέβηκαν στη σκηνή κρατώντας ομπρέλες, η Γλυκερία φορώντας αδιάβροχο, αλλά οι άνδρες, ως παλικάρια, εμφανίστηκαν μόνο με το θάρρος τους.

Στις θέσεις των VIP, μπροστά στη σκηνή, ακόμα και οι καρέκλες σηκώθηκαν στα χέρια για προστασία. Οι αιθέριες ξανθές μπορεί να έφυγαν «με την πρώτη σταγόνα της βροχής», όμως και ο Καζαντζίδης αν ζούσε θα έδειχνε κατανόηση. Άλλωστε, κατά λάθος βρέθηκαν εκεί. Κάποιο μπράτσο δεν ήθελαν ν’ αφήσουν μόνο του και ήρθαν.

Απορία: Αφού και στην πρόβα, το μεσημέρι, έγιναν μούσκεμα οι τραγουδιστές, δεν μπορούσε η παραγωγή να βάλει μια τέντα πάνω απ’ τη σκηνή; Διότι αν δεν βρέχονταν τα όργανα και τα καλώδια, ο κόσμος ακόμα εκεί θα ήταν.

Καιρό είχαμε να δούμε τέτοιο παλμό από τους θεατές. Σύμπνοια και πάθος για τα τραγούδια του Στέλιου που έτυχαν εξαιρετικών ερμηνειών. Η συναυλία ήταν επίσης καλή διότι δεν έπασχε από την ασθένεια αντίστοιχων διοργανώσεων, όπου όταν εμφανίζονται πολλοί μαζί δεν επικοινωνούν παρά μόνο για τα απαραίτητα. Εδώ οι έξι «πρωτοκλασάτοι» του πενταγράμμου ήθελαν και ήταν εκεί. Μοιράστηκαν ντουέτα και διάθεση υπέρ του κοινού. Αν μάλιστα δεν είχε διακοπεί η συναυλία μία ώρα πριν το προγραμματισμένο τέλος της, η ευχαρίστηση θα ήταν ακόμα μεγαλύτερη εκατέρωθεν.

Πάντως ο Σεπτέμβριος, μήνας των ελληνικών συναυλιών κατά παράδοση, καθόλου δεν συνεργάστηκε φέτος.

Έτσι, στα εν κλειστώ θεάματα όλα κύλησαν ως όφειλαν, χωρίς περιπλοκές. Πρεμιέρα για τους «Κανίβαλους» της Αγγελικής Στελλάτου στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, την περασμένη Πέμπτη. Συμπέρασμα απ’ αυτή την παράσταση; Η γοητεία του ελάχιστου. Ο χορός απέκτησε ομορφιά με ελάχιστες κινήσεις, έμφαση στη λεπτομέρεια και χιούμορ, σπάνιο γι’ αυτό το είδος τέχνης. Ίσως το πιο αδύναμο σημείο της παράστασης ήταν το κομμάτι της πρόζας.

Κι ενώ η σεζόν ξεκίνησε με την πρώτη φθινοπωρινή έξοδο στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, η Αννίτα Πάνια ξεκίνησε την εκπομπή της με καλεσμένο τον Γιάννη Φλωρινιώτη, μη τυχόν και μπερδέψουμε τους στόχους της. Και τι τραγούδησε ο άρχοντας με το κόκκινο κουστούμι; Χιπ-χοπ! u915 Για να δείτε τι δουλειά έκαναν οι Goin’ Through και το Θηρίο.

Έπεισαν όλη την παραμεθόριο για το πόσο εύκολο είδος μουσικής είναι και να τώρα τα αποτελέσματα!

23/9/09

Το όνειρο, η επιδερμίδα του πραγματικού



Δύο εικόνες για αρχή...

Μια «ξεσκέπαστη» εικόνα: το χρυσαφένιο φως, του φεγγαριού και των αστεριών, λούζει τα μαλλιά και την ύπαρξή μας. Είναι ωραία, ζάλη, ανάσες και το φως που αδιαφορεί για την ισχύ του, αγνοεί την εξουσία που ασκεί, πάνω μου, πάνω σου, πάνω μας. Να ζήσω είπα και η ζωή μού έκλεισε το μάτι, μου χάιδεψε τα μαλλιά και μου πρόσφερε ένα φιλί που αναρωτιέται για την ταυτότητά του και ψάχνει τον προορισμό του. Μια αναπάντεχη χαρά. Ομορφα λόγια, γραπτά, ρητά, σιωπηρά, ο νυχτερινός ουρανός μάς σκεπάζει απαλά, καληνύχτα. Πλούτη, από τις μελωδίες που ντύνουν την απουσία και άλλα πλούτη, ακόμη πιο πολύτιμα, που προσφέρει γενναιόδωρα η παρουσία, στολίδια μοναδικά, πολύτιμα.

Και ακόμη μία «εσωστρεφή» μεταμεσονύχτια εικόνα: ένα μισοκατεβασμένο στόρι κρύβει τη θέα προς τη ζωή, το γαλάζιο φως της οθόνης του υπολογιστή φωτίζει το πρόσωπο και τους τοίχους του δωματίου, ευχές, λυγμοί, χαμόγελα και μια ψυχή που σαν μπαλόνι αιωρείται στον ψηφιακό ουράνιο θόλο.

Έμαθα πολλά για τις ανθρώπινες σχέσεις αυτόν τον καιρό, έμαθα καλά πως για να υπάρχει κάτι μεταξύ δύο ανθρώπων χρειάζεται να συμφωνούν ο ένας ΚΑΙ ο άλλος (one and the other), δύο παρουσίες που συνδιαλέγονται, συζητούν, ανταλλάσσουν απόψεις και συναισθήματα με οποιονδήποτε τρόπο.

Έμαθα καλά, επίσης, πως για να διαλυθεί αυτή η σχέση σε χιλιάδες μικρά κομμάτια που θα τα πάρει η βροχή αρκεί να το αποφασίσει ή ο ένας ή άλλος (one or the other), είναι νόμος των ανθρώπινων σχέσεων.

Είναι βασανιστικό να μην αποδέχεσαι τους νόμους και τα αξιώματα στην αρχιτεκτονική των σχέσεων και να επιμένεις να μιλάς μόνος χωρίς κανένα σημάδι ότι κάποιος σε ακούει, σαν αυτές τις φιγούρες που συνομιλούν, περπατώντας στον δρόμο, με το τίποτα, μόνοι χαμογελάνε και οργίζονται.

Είναι επίσης λυτρωτικό να προσπαθείς να αλλάξεις αυτούς τους νόμους, να κυνηγάς μαγεμένος το ουτοπικό. Η ουτοπία είναι κινητήρια δύναμη, κινητοποιεί δυνάμεις καλά κρυμμένες που δεν ξέραμε καν ότι φωλιάζουν μέσα μας.

Το κυνήγι του ανέφικτου οδηγεί στο καλύτερο εφικτό, «το όνειρο είναι η επιδερμίδα του πραγματικού» και του δίνει μια όψη γνώριμη. Το σουρεαλιστικό κυνήγι του ανέφικτου αφορά το βλέμμα που έχουμε για να βλέπουμε τα πράγματα που μας αφορούν, το βλέμμα με το οποίο αντικρίζουμε ο ένας τον άλλο.

Το βλέμμα αυτό δεν είναι κάτι παροδικό, κάτι στιγμιαίο, κάτι που αφορά την εποχή αυτή και μπορεί να μεταβληθεί. Τα βλέμματά μας στα πράγματα είναι ο τρόπος με τον οποίο έχουμε επιλέξει να υπάρξουμε, είναι ο προορισμός-Ιθάκη μας, ο «ψυχικός τόπος», στον οποίο επιλέγουμε να ακουμπήσουμε το «είναι» μας, τίποτε λιγότερο, τίποτε περισσότερο, τίποτε περίπλοκο.

Αυτό αφορά τον πυρήνα της ύπαρξής μας, είναι η αλήθεια του καθενός μας και αυτή η αλήθεια είναι αρκετή για να ψελλίσεις μια αλμυρή, από τα δάκρυα, ευχή και να παραδοθείς σε έναν γλυκύ ύπνο-αγκαλιά, προσδοκώντας το επόμενο γλυκό φιλί που θα έρθει προς το μέρος σου για να σε ξυπνήσει.


Πρωινή περιπολία...



Περίμενα σήμερα το πρωί κάμποση ώρα το minibus, καθότι τώρα τελευταία τα έχουν αραιώσει, δεν ξέρω γιατί. Κάθε μέρα τα περιμένουν πολλή ώρα, κι όταν φτάνουν είναι γεμάτα, κι αργεί να φτάσει στις δουλειές του ο κόσμος, φτάνει και στραπατσαρισμένος.

Αυτό το minibus το περιμέναμε ακόμα πιο πολλή ώρα από ότι συνήθως και μια παρέα αστυνομικών παραδίπλα περίμενε μαζί μας. Τώρα πια ό,τι και να κάνουμε στο δρόμο έχουμε μια παρέα αστυνομικών να μας προσέχει, για να μην παραπονιόμαστε.

Έτσι προστατευμένοι λοιπόν περιμέναμε, μέχρι που ήρθε επιτέλους το minibus τίγκα, τρεις στάσεις μόνο μετά την αφετηρία, κι είχαμε ήδη απελπιστεί ότι θα γινόμασταν σαρδέλες Μεγάλης Εβδομάδας, οι οποίες έχουν άλλη νοστιμιά από αυτές, μιας συνηθισμένης μικρής εβδομάδας.

Αργήσαμε τελικά ακόμα περισσότερο.

Κι αυτό γιατί μόλις έφτασε το minibus οι αστυνομικοί –με τα γιλέκα τα αλεξίσφαιρα κι όλα τους τα ωραία- έκαναν νόημα στον οδηγό να μην ανοίξει. Και μπήκαν εκείνοι από την μπροστινή πόρτα κι εμείς περιμέναμε έξω από τη μεσαία, υποχρεωτικό κοινό ενός έργου που δεν είχαμε ζητήσει να δούμε.

Ή μήπως είχαμε ζητήσει;

Σε λίγο, κι αφού ακούγονταν διάφορα υπόκωφα από το κλειστό και τιγκαρισμένο λεωφορειάκι, άνοιξε η μεσαία πόρτα και κατέβηκαν οι αστυνομικοί τραβολογώντας, ή μάλλον σπρώχνοντας και δυο νεαρές που είχαν συλλάβει.

Για να μπουν και υπότιτλοι στην παράσταση, φώναξαν προς τους επιβάτες να ελέγξουν τα πράγματά τους, αν τυχόν έλειπε τίποτα. Είχαν πιάσει πορτοφολούδες, αυτό ήταν το νόημα.

Ξανάκλεισαν οι πόρτες, έφυγε το minibus και μείναμε να περιμένουμε το επόμενο που πλησίαζε κάπως πιο άδειο, ενώ οι αστυνομικοί περνούσαν χειροπέδες στα κορίτσια, από ένα ζευγάρι στην καθεμιά με τα χέρια πίσω, και τα έβαζαν στο αυτοκίνητό τους.

Τότε μια γυναίκα, μια από αυτές τις ογκώδεις μεσήλικες που ωστόσο διαθέτουν σπάνια ευκινησία, βγήκε από το δικό μας πλήθος και προχώρησε προς το αστυνομικό αυτοκίνητο που ετοιμαζόταν να ξεκινήσει, δηλώνοντας:

-Α, κλέφτρες, έτσι σας παίρνουν, στάσου να σας ξεμαλλιάσω μια στιγμή…

Το είπε σχεδόν ήρεμα, σχεδόν ψύχραιμα, σχεδόν ενοχλημένη που έπρεπε να αφήσει τις δουλειές της για να σπεύσει στο καθήκον, το ξεμάλλιασμα.

Μια φιλότιμη κυρία που οπωσδήποτε είχε πράγματα πολλά να κάνει, αλλά υπήρχε και η κοινωνική υποχρέωση, δεν μπορούσε να αφήσει να περάσει έτσι αυτό, όφειλε να σπεύσει να ξεμαλλιάσει τις μικρές, οι οποίες είχαν αντιμετωπίσει τη δημόσια ταπείνωση- να συλληφθούν και να τους περνάνε χειροπέδες- σιωπηλές και ανέκφραστες, κοιτώντας κάπου στο κενό μπροστά τους.

Και για μια στιγμή βρεθήκαμε να αμφιβάλλουμε και να φοβόμαστε ότι θα εκτυλιχθούν πρωινιάτικα μπροστά στα μάτια μας σκηνές άχρηστης βίας που θα επιβεβαίωναν διάφορους φόβους για το πόσο άξεστοι και θρασύδειλοι μπορούν να φανούν οι άνθρωποι στα καλά καθούμενα.

Φαινόταν τόσο δυνατή αυτή η κυρά καθώς προχωρούσε αποφασιστικά προς το αυτοκίνητο της αστυνομίας, που μας ξέφυγε μια κραυγή, χωρίς πολλή σκέψη.

"Έι, στάσου, δεν ξεμαλλιάζεις κανέναν της φώναξε μια νεαρή, τώρα τις συνέλαβε η Αστυνομία" και "Δεν έχεις καμιά δουλειά για ξεμάλλιασμα" μία ακόμα αυστηρή φωνή, συνεπικουρούμενη από μερικές ακόμα, παρόμοιου περιεχομένου.

Στο μεταξύ το αυτοκίνητο της Αστυνομίας έφυγε χωρίς να δώσει σημασία στις απειλές της κυράτσας, κι ήρθε το minibus, οπότε όλοι συγκεντρωθήκαμε στο να ανέβουμε με ασφάλεια. Κι η ξεμαλλιάστρα μαζί, η οποία, σκεφτόμουνα μετά, μπορεί να μην το εννοούσε και τόσο ότι θα ξεμάλλιαζε κάποια.

Μπορεί να το είχε πει έτσι, να ένοιωσε πράγματι την ανάγκη μιας καλλιτεχνικής παρέμβασης στο πρωινό χάπενινγκ, απόδειξη ότι δεν απάντησε σε όσους την κατέκριναν και φρόνιμα ανέβηκε και αυτή στο λεωφορειάκι.

Σε κάθε περίπτωση, είναι πολύ ευχάριστο που στη γειτονιά μας μένουν τώρα πια ένα σωρό σοβαροί φοιτητές και δικηγόροι, άνθρωποι που έχουν μια συναίσθηση δικαιοσύνης και αντιδρούν σε τέτοιες "γραφικές" βαρβαρότητες.

Έχει ανέβει (;) το επίπεδό μας, όπως και να το κάνεις...

21/9/09

Θεσσαλονίκη, με μια βόλτα...



Την τουριστική γραμμή Θεσσαλονίκης, που σε 17 σημεία, με ειδικό λεωφορείο του ΟΑΣΘ, αναδεικνύει την ιστορία και τον πολιτισμό της πόλης, εγκαινίασε άνοιξε η πόλη της Θεσσαλονίκης στο κοινό.
Με σύνθημα, «η Θεσσαλονίκη μια βόλτα», το ειδικό λεωφορείο του ΟΑΣΘ, ξεκινώντας από το Λευκό Πύργο, θα δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες της πόλης να εντρυφήσουν στον πολιτισμό της, χωρίς ταλαιπωρία.
Μια διαδρομή στην "Ιστορία της Θεσσαλονίκης", με στάσεις στα πολυάριθμα μνημεία της, που αποτυπώνουν τη μακραίωνη ιστορία της, από τους αρχαίους ελληνιστικούς, ρωμαικούς και βυζαντινούς χρόνους μέχρι σήμερα. Μια πόλης χαραχτηριστικά πολυπολιτισμικής, λόγω της πολυεθνικότητας των κατοίκων της στην πάροδο των αιώνων.


Στάσεις Διαδρομής

Στάση 1η (Αφετηρία) Λευκός Πύργος
Μνημείο σύμβολο της πόλης. Οχυρωματικός πύργος του 15ου αιώνα μ.Χ. με ύψος 30 μέτρων. Σήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Βυζαντινής Ιστορίας και Τέχνης.
Έναντι του Λευκού Πύργου βρίσκεται το ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής κτίριο της Εταιρίας Μακεδονικών Σπουδών, όπου στεγάζεται μόνιμη έκθεση πινακοθήκης, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και στο ύψος της αφετηρίας της γραμμής, το Βασιλικό θέατρο, παράρτημα του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος.

Στάση 2η Μουσεία
Εδώ θα συναντήσετε το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, με ανεκτίμητους αρχαιολογικούς θησαυρούς από τους προιστορικούς χρόνους και την ελληνιστική και την ύστερη ελληνιστική και ρωμαική εποχή της πόλης και της ευρύτερης περιοχής της Μακεδονίας.
Στη διασταύρωση των οδών Γ΄ Σεπτεμβρίου και Λεωφόρου Στρατού βρίσκεται το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, με έκθεση ιστορικών και θρησκευτικών κειμηλίων και αντικειμένων της παλαιοχριστιανικής, βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου.
Στη συμβολή των οδών Τσιμισκή, Νικολάου Γερμανού και Αγγελάκη, προβάλλει το παραδοσιακό κτίριο της Χριστιανικής Αδελφότητας Νέων Θεσσαλονίκης (ΧΑΝΘ), ενώ απέναντι βρίσκεται η νότια είσοδος της Διεθνούς Έκθεσης με τον Πύργο του ΟΤΕ και το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το πρώτο μουσείο σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα.

Στάση 3η Ανάκτορα Γαλέριου - Έσπερος
Επί της οδού Αλ. Σβώλου, βρίσκεται η Πλατεία Ιπποδρομίου, με τα αρχαιολογικά ευρήματα του Ρωμαικού Ιπποδρόμου.
Εδώ βρίσκεται η πιο ζωντανή πλατεία αυτής της πόλης, η Πλατεία Ναυαρίνου, με τα Ανάκτορα του Γαλερίου, Ρωμαίου Καίσαρα της περιόδου της Ρωμαικής Τετραρχίας.


Στάση 4η Ιερός Ναός Αγίας Σοφίας
Στο ύψος της στάσης, θα συναντήσετε ένα από τα σημαντικότερα παλαιοχριστιανικά μνημεία της Ορθοδοξίας, τον Ιερό Ναό της του Θεού Σοφίας, κτισμένο στα τέλη του 7ου αιώνα μ.Χ.

Στάση 5η Πλατεία Αριστοτέλους
Η καρδιά της Θεσσαλονίκης, η Πλατεία Αριστοτέλους, πλατεία-σύμβολο της πόλης, με θέα το Θερμαικό κόλπο.
Για το ουζάκι και τους παραδοσιακούς μεζέδες της πόλης, κάντε μια στάση στην φημισμένη αγορά της πόλης, την Αγορά Μοδιάνο, που βρίσκεται εδώ.

* Από το σημείο αυτό ξεκινά η 1η προτεινόμενη διαδρομή πεζοπορίας προς την παραδοσιακή περιοχή Λαδάδικα και το Λιμάνι με τις παλιές απόθηκες καθώς και το Μουσείο Κινηματογράφου.

Στάση 6η Δημαρχείο
Επί της οδού Εγνατίας, βρίσκεται ο βυζαντινός ναός της Παναγίας Χαλκέων, χτισμένης τον 11ο αιώνα μ.Χ.
Στη συμβολή των οδών Εγνατία και Βενιζέλου βρίσκεται το Χαμζά- Μπέη Τζαμί, το σημερινό «Αλκαζάρ», μουσουλμανικό μνημείο που χτίστηκε το 1468μ.Χ.
Ακριβώς απέναντι, στη συμβολή των οδών Βενιζέλου και Σολωμού, βρίσκεται η Σκεπαστή Αγορά, το «Μπεζεστένι», η ομορφότερη αγορά των Βαλκανίων του 16ου αιώνα μ.Χ., σύμφωνα με τους περιηγητές της εποχής.

Στάση 7η Διοικητήριο
Εδώ θα συναντήσετε το Διοικητήριο, κτίριο ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, του 1891 μ.Χ., όπου σήμερα στεγάζεται το Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης.
Ακριβώς απέναντι βρίσκεται η ομώνυμη Πλατεία Διοικητηρίου με ευρήματα από την αρχαία και ρωμαική εποχή.

* Από το σημείο αυτό ξεκινά η 2η προτεινόμενη διαδρομή πεζοπορίας προς τα Παλαιοπωλεία, την Αρχαία Αγορά και καταλήγει στον Ιερό Ναό του Αγιου Δημητρίου και τα υπόλοιπα ιστορικά μνημεία της ευρυτέρης περιοχής.


Στάση 8η Άγιος Δημήτριος
Μια από τις ομορφότερες χριστιανικές εκκλησίες που υπάρχουν σήμερα, ο Ιερός Ναός του Αγίου Δημητρίου, πολιούχου-προστάτη της πόλης, όπου μαρτύρησε στο τόπο αυτόν. Κτίσμα του 7ου αιώνα μ.Χ. έπειτα από λεηλασίες και πυρκαγιές, αναστηλώθηκε και ανακηρύχθηκε από την YNESCO μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Δεξιά και με κατεύθυνση προς τη θάλασσα η Αρχαία Αγορά. Αποτελούσε το κοινωνικό και θρησκευτικό κέντρο της πόλης στην ελληνιστική και ρωμαική εποχή.
Από τον Άγιο Δημήτριο μπορεί ο επισκέπτης να δει μέσω των οδών Αγίου Νικολάου και Κασσάνδρου, τα μνημεία Οθωμανικής εποχής, Γενί χαμάμ τη σημερινή «Αίγλη» και το τζαμί Αλατζά Ιμαρέτ.

Στάση 9η Κουλέ Καφέ
Στην οδό Ιουλιανού, δεξιά πριν την οδό Ολυμπιάδος βρίσκεται ο Ναός της Παναγίας Λαγουδιανής, κεντρικός ναός γυναικείου μοναστηριού, Βυζαντινής περιόδου. Καθώς το λεωφορείο θα ανηφορίζει προς την Άνω Πόλη, μια άλλη εποχή ζωντανεύει μπροστά στα μάτια των επιβατών, καθώς πέρα από τα μνημεία ξεδιπλώνονται τμήματα του παλιού παραδοσιακού πολεοδομικού ιστού της πόλης με τους στενούς λιθόστρωτους δρόμους και τα μοναδικά σε λιτότητα και κομψότητα κτίσματα της Λαικής Αρχιτεκτονικής.
Περπατώντας στην περιοχή Κουλέ Καφέ, μπορείτε να επισκεφτείθτε το Βυζαντικό Λουτρό, κτίσμα του 13ου αιώνα μ.Χ. και μια εκκλησία των πρώτων χριστιανικών χρόνων, χτισμένη στα τέλη του 5ου αιώνα μ.Χ., το Ναό του Οσίου Δαυίδ.

Στάση 10η Ταξιαρχών
Στη στάση αυτή θα βρεθείτε στην Παλαιά Πόλη. Κτισμένη ψηλά, μέσα στα τείχη, με πολλές βυζαντινές εκκλησίες και μοναστήρια, αποπνέει μια ατμόσφαιρα άλλης εποχής.
Αξίζει να δείτε το Ιερό Ναό των Ταξιαρχών, κτίσμα του 14ου αιώνα μ.Χ. που κατά την Οθωμανοκρατορία είχε μετατραπεί σε τζαμί.

Στάση 11η Άνω Πόλη-Κελαδής
Εδώ από την αρχαιότητα βρίσκεται η Ακρόπολη, όπου κατέφευγε ο πληθυσμός σε περίπτωση κινδύνου από επιδημίες. Από το σημείο αυτό μπορείτε να απολαύσετε πανοραμικά τη θέα της πόλης.

Στάση 12η Πύργος Τριγωνίου - Άγιοι Ανάργυροι
Στην οδό Επταπυργίου, θα έχουν τη δυνατότητα να θαυμάσουν οι επιβάτες τα βυζαντινά οχυρωματικά τείχη κατασκευασμένα από το Μ. Θεοδόσιο τον 4ο αιώνα μ.Χ. από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα της πόλης. Είχαν μήκος περίπου 7 χιλιόμετρα (σήμερα έχουν περιοριστεί στα 3χλμ.) και ύψος που κυμαίνεται από 8,30μ. έως και 10,50μ. Καταλήγουν στον Πύργο Τριγωνίου, ένα από τα τρία ισχυρότερα οχυρά στη βορειοανατολική γωνία των τειχών, που έφτιαξαν οι Οθωμανοί προκειμένου να ενισχύσουν την υπάρχουσα βυζαντινή οχύρωση. Η θέα από τον Πύργο είναι εκπληκτική!
Κορύφωση της διαδρομής στην πόλη διαμέσου της πρώτης «Πορτάρας» το βορειότερο σημείο της, το Επταπύργιο, γνωστό ως Γεντί Κουλέ, το ισχυρότερο οχυρό άμυνας, με ισχυρά τείχη και επτά πύργους. Ο μεσαίος πύργος του Γεντί Κουλέ, έδωσε το όνομα του και σε όλο το φρουριακό συγκρότημα.
Η εισόδος του είναι εντυπωσιακή, διαμορφωμένη από τους πρώτους Οθωμανούς το 1431 μ.Χ., ενώ το σύνολο του συγκροτήματος απηχεί τις τελευταίες αντιλήψεις της οχυρωτικής κατά τα χρόνια των βυζαντινών αυτοκρατόρων Κομνηνών κσι Παλαιολόγων.


Στάση 13η Μονή Βλατάδων - Πλάτανος
Διαμέσου της 2ης «Πορτάρας», μπορείτε να επισκεφτείτε το μοναδικό βυζαντινό μοναστήρι της πόλης, τη Μονή Βλατάδων, που έχει διασωθεί, με αξιόλογη βιβλιοθήκη και σπάνια έγγραφα, αλλά και να θαύμασετε την εκπληκτική θέα της πόλης και του Θερμαικού κόλπου από τον προαύλιο χώρο του.

Στάση 14η Κήποι Πασά - Άγιος Παύλος
Σημείο ενδιαφέροντος αριστερά οι Κήποι του Πασά, μια χαραχτηριστική ανάσα πρασίνου στην πόλη. Η ονομασία τους είναι μάλλον «λαική», καθώς δεν σχετίζονται με κάποιον Τούρκο αξιωματούχο.

Στάση 15η Ανατολικά Τείχη - Νοσοκομείο
Κατηφορίζοντας θα δείτε τα εντυπωσιακά Ανατολικά Τείχη της Παλαιάς Πόλης, τα οποία εκτείνονται ως και το Λευκό Πύργο.

Στάση 16η Ροτόντα - Πανεπιστήμιο
Αριστερά επί της οδού Εθνικής Αμύνης βρίσκεται η Πανεπιστημιούπολη και το παλαιότερο της κτίριο, η παλιά φιλοσοφική, το Αριστέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε στο μεσοπόλεμο και αποτελεί το κορυφαίο πνευματικό ίδρυμα της πόλης.
Δεξιά βρίσκεται η Ροτόντα, κυκλικού σχήματος οικοδόμημα, στο οποίο οφείλει και την ονομασία της. Κτίστηκε στα χρόνια του καίσαρα Γαλέριου, την πρώτη δεκαετία του 4ου αιώνα μ.Χ.
Στον άξονα της κατέληγε πομπική οδός που τη συνόδευε με τη θριαμβική αψίδα του Γαλέριου, την περίφημη «Καμάρα» και το ανακτορικό συγκρότημα.

* Από εδώ ξεκινά η 3η προτεινόμενη διαδρομή πεζοπορίας για την ξενάγηση στα αναφερθέντα ιστορικά μνημεία αλλά και τα παρακείμενα θρησκευτικά βυζαντινά μνημεία της Παναγούδας, του Αγίου Παντελεήμονα, της Παναγίας Δεξιάς (με την περίφημη εικόνα της Παναγίας), το Ναό της Υπαπαντής κλπ.

Στάση 17η (ΤΕΡΜΑ) Λευκός Πύργος
Στο τέλος της διαδρομής, προτείνεται ένας περίπατος κατά μήκους του παραλιακού μετώπου της πόλης. Τις απογευματινές ώρες μπορείτε να απολαύσετε την ωραιότατη δύση του ήλιου, ενώ από το Λευκό Πύργο μπορείτε να αντικρύσετε την πόλη από μια διαφορετική οπτική γωνία από τη θαλασσινή πλευρά.

Ελπίζω να απολαύσετε το ταξίδι στο χρόνο, μέσα από τη διαδρομή στα ιστορικά σοκάκια και τους δρόμους της πόλης.


Μια περιήγηση με το Λεωφορείο Πολιτιστικής Διαδρομής του ΟΑΣΘ, με το νούμερο 50...

20/9/09

Χειμερινή ισημερία...



Είναι που λέμε η εαρινή ισημερία. Είναι η νύχτα της εαρινής ισημερίας. Καπνίζω και χαζεύω τον μικρό σκαλιστό ινδικό ελέφαντα που αγόρασα πριν από μιάμιση δεκαετία. Τα σχέδιά του μου μοιάζουν με ρυτίδες τώρα.
Έχω σβήσει τα φώτα και υπάρχει μόνο το φως της λάμπας του δρόμου, που δημιουργεί ένα στραβό, παραμορφωμένο πολύγωνο μέσα στο οποίο κάθομαι και γράφω, παρατηρώ τον ξύλινο ελέφαντα και καπνίζω φυσώντας τον καπνό κατά πάνω του.

Η μέρα ίση, μα όχι ίδια, με τη νύχτα. Η διαδοχή αλάνθαστη, μα... υπάρχουν και οι στιγμές που η μέρα είναι μέσα στη νύχτα, όπως και η νύχτα μέσα στη μέρα. Το σούρουπο και το ξημέρωμα. Εκείνα τα λεπτά μέσα στα οποία διαφεύγει κάθε σιγουριά, κάθε παρατήρηση και μοιάζει η ίδια η ζωή να σε έχει φτιάξει ένα τσιγάρο και να σε καπνίζει. Κι ο ελέφαντας ξύλινος είναι κρυμμένος σε κάποια υγρή ζούγκλα.


Της ισημερίας, λοιπόν, ανήμερα. Βρέχει σαν να βρέχει μέσα. Κι αυτή η τραχιά υγρασία κάνει κακό στη λογοτεχνία. Δυνάμεις άνισες και όχι εξίσου πραγματικές. Το κακό υπάρχει, η λογοτεχνία προσπαθεί να υπάρξει μέρα νύχτα. Τι να την κάνει την ισημερία, που κι αυτή πριν καλά καλά υπάρξει έχει χαθεί; Τα πάντα εξαρτώνται από την κυκλοφορία του αίματος, όχι από την ισότητα. Και αν πούμε για ενότητα... ενότητα είναι το αίμα.

Έσβησε του δρόμου η λάμπα. Το τσιγάρο φωτίζει αμυδρά και ο ξύλινος ελέφαντας βγάζει φτερά και μοιάζει με υπερτροφική λιμπελούλα. Τραβάω την καρέκλα και δακτυλογραφώ στα τυφλά. Το ρεύμα επανέρχεται και το φως της λάμπας φανερώνει πως η βροχή έχει δυναμώσει, το τσιγάρο μου καίει το χαλί και η σελίδα στη γραφομηχανή... «εκελε τότε ς περτιμανε σετο σκοταδο αντα», χειρότερο και από την αυτόματη γραφή ενός εξυπνάκια. Στο φως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Αν θες να κάνεις πράγματα. Το σκοτάδι δεν βοηθάει παρά μόνο για να καταστρώνεις σχέδια. Υπάρχουν ταλαιπωρημένοι άνθρωποι που αναζητούν κάτι φτηνό, μα αξιοπρεπές. Εγκαταλειμμένοι που δεν έχουν ιδέα τι ακριβώς αναζητούν στο σκοτάδι, και στο φως της ημέρας δεν θυμούνται πια ούτε τον κόπο που έχουν κάνει.

Η ισημερία είναι μια άρνηση.

Είναι σαν όλα αυτά που ο άνθρωπος είναι υποχρεωμένος να μαθαίνει κάθε φορά που επαναλαμβάνει το ίδιο λάθος.

Ο παλμός της καρδιάς στις φλέβες των ποδιών μου. Συνεχίζω να δακτυλογραφώ: «ακατακ προπ καρφωβλεμ χωρίς οτο». Θα περάσουν λίγες εβδομάδες και τότε δεν θα υπάρχει ίχνος τρυφερότητας γι' αυτήν τη νύχτα, γι' αυτά τα δακτυλογραφημένα σαρδάμ. Ο ενθουσιασμός μου είναι τέτοιος που λέω να στείλω αυτό το ακατάληπτο κείμενο σαν γράμμα. Σε κάποιον. Ισημερία των καλών προθέσεων και της ευτυχίας, που κοροϊδεύει τον εαυτό της λίγο πριν από το ξημέρωμα.

Βγάζω τη σελίδα, την υπογράφω. Την κλείνω σε έναν φάκελο και γράφω τη διεύθυνση του παραλήπτη απ' έξω. Γράφω παράλληλα και άνισα με τον εαυτό μου, ώστε να είμαι γενναία με το φως και στο σκοτάδι δολοφόνος.

Το φως ξανακόβεται, η βροχή πυκνώνει, ο ελέφαντας περπατάει πάνω στο νερό. Μέσα από το λαρύγγι μου έρχεται το άρωμα κάποιων τρυφερών ώμων. Η γεύση απ' τα μαλλιά του όταν μου έμπαιναν στο στόμα. Βγαίνω στο μπαλκόνι για να βραχώ. Το τσιγάρο στο στόμα μου καπνίζει αγέρωχο. Τα πόδια μου παγώνουν: «σ' αγατε Πολ και δεν κατ τι πω», «σε δύο ώρες ξημερώνει...».

Ξανά φως. Μπαίνω μέσα και κοιτάζω τον φάκελο. Από χτες έχει μείνει στο μπουκάλι ένα ποτό, το ρίχνω σ' ένα ποτήρι και το ακουμπώ πλάι στον φάκελο. Παραδίπλα αφήνω στο τασάκι το τσιγάρο που συνεχίζει να καπνίζει. Πηγαίνω στο μπάνιο, αρπάζω τη μεγάλη πετσέτα και σκουπίζομαι. Κι εκεί δείχνει ισημερία. Το είδωλό μου στον καθρέφτη κι εγώ με την πετσέτα στα χέρια.

Επιστρέφω. Σβήνω όλα τα φώτα και περιμένω να βγει κάποιος βρεγμένος από μέσα μου. Να καπνίσει το τσιγάρο. Να πιει το ποτό.

Να στείλει το γράμμα...

18/9/09

Aυτό το φθινόπωρο...



Αυτό το φθινόπωρο δοκίμασα τη θάλασσα μέσα στον Σεπτέμβρη και τη βρήκα ζεστή. Ανάσανα τη μυρωδιά του κρασιού και νοστάλγησα βαθιά τις γιορτές του τρύγου που ποτέ δεν είδα. Περπάτησα δίπλα στη θάλασσα και μίλησα με μοναχικούς καραβοκύρηδες που ζητούσαν αδελφή ψυχή στα λιμάνια. Ανακάλυψα για μια ακόμα φορά το τσιγάρο και την ευτυχία της εξάρτησης.

Έψαξα λέξεις παλιές και τους βρήκα καινούργια νοήματα.

Αυτό το φθινόπωρο ήρθαν να με βρουν πράγματα καινούργια. Ένιωσα μεγάλη και δυνατή και είπα, θα τα δοκιμάσω και θα προχωρήσω. Εκείνα με κράτησαν και αποδείχτηκαν πιο δυνατά από μένα. Ξανάγινα πρωτάρα και ανώριμη. Η πείρα μου μόνο ένα πράγμα μου επέτρεψε.

Να παραδεχτώ ήρεμα την ανωτερότητά τους.

Αυτό το φθινόπωρο άλλαξα ονόματα σ' όλα τα φυτά του μπαλκονιού μου. Άλλαξα χώμα και άλλαξα βλέμμα. Κατάλαβα πως ήταν αλλιώς η ζωή τους απ' ότι νόμισα. Σεβάστηκα εκείνα που πέθαναν και λυπήθηκα όσα επέζησαν. Παρατήρησα τα άλλα, που 'χει φυτέψει στη βεράντα του ένας φίλος μου παλιός και είδα ότι μεγάλωσαν και μάθανε να περνάνε το φως του απογεύματος από τα φυλλαράκια τους, όπως κάνανε οι μακρινοί τους πρόγονοι με κείνο το φως το άλλο.

Αυτό το φθινόπωρο πέρασα τα φράγματα. Είδα πως είναι πολύ απλό να το κάνεις και πως δε χρησιμεύει σε τίποτα.

Ωστόσο δε μετάνοιωσα και δε γύρισα πίσω.

Αυτό το φθινόπωρο εγκατέλειψα και τα τελευταία μου μπαγκάζια, τις τελευταίες μου σημαίες, τα τελευταία μου σύμβολα. Πέταξα τα όπλα μου όλα. Στην άκρη ξαναβρήκα τη γλώσσα μου, αλλά δε με κράτησε, δε μου άνοιξε την αγκαλιά της, δε μου δείχνει το δρόμο. Παραπαίει σα μικρό καντηλάκι. Ώρες ώρες σβήνει εντελώς. Ισως κάποτε γίνει μια τρανή φωτιά.

Όμως τώρα οδηγώ, δε θέλω...

Αυτό το ωραίο φθινόπωρο τα εγκατέλειψα όλα. Θησαυρούς μαζεμένους με κόπο, τους σκόρπισα. Κράτησα μόνο το βλέμμα. Ίσως γιατί τα μάτια ξέρουν να κλείνουν μόνα τους τις πιο ωραίες στιγμές.

Αυτό το φθινόπωρο κοίταξα τα ρούχα μου και είδα ότι δε μου κάνουν. Όμως για πρώτη φορά πρόσεξα το ύφασμά τους. Είδα μέσα από τις κλωστές τα φυτά της Αιγύπτου που βγάλανε τις πρώτες ίνες του κόσμου. Ταξίδεψα νοερά στα ποτάμια και τα πόδια μου γέμισαν λάσπη.

Αυτό το φθινόπωρο η πραγματικότητα δεν κατάφερε να με βρει. Τόσο μου έλειψε που την ονειρεύομαι. Βλέπω στον ύπνο μου τη βαθιά ουσία της ασφάλτου, τα μόρια της ανόργανης ύλης σε μεγέθυνση και το θάνατο των κυττάρων.

Ξυπνάω και τυλίγομαι στα όνειρα. Δεν έχει τρέξει ούτε σταγόνα αίμα πάνω στην πόλη που με φιλάει. Δεν έχει ακουστεί ούτε μια κραυγή. Βουβά αναβοσβήνουν τα φώτα, κυλούν οι λεωφόροι, περπατούν οι άνθρωποι κι ο πόνος είναι σα γλυκό λικέρ που χωρίς φωνή χτυπά τις φλέβες.

Αυτό το φθινόπωρο έχω μόνο δάχτυλα και καθώς ανοίγουν κατάπληκτα, πέφτει και το μολύβι που κρατούν και χάνεται. Μένει εδώ λευκό κενό στο χαρτί, το κείμενο δεν ολοκληρώνεται. Αυτό το φθινόπωρο δε θα τελειώσουν τα κείμενα. Θα μένουν όλα λίγο αμήχανα σαν απορημένα παιδιά. Γιατί πρέπει να κοιτάνε. Πρέπει να μπορούν να κοιτάνε.

Αυτό το φθινόπωρο η πόλη είναι αλλιώτικη. Κάτι υπόσχεται τα δειλινά το αεράκι αλλά τι είναι; Σταθείτε σταθείτε και μη βιάζεστε να μάθετε. Αν φύγετε θα ξαναγυρίσετε. Αν προσπεράσετε, θα κρατηθείτε, ανύποπτοι στα δίχτυα του. Πού πάτε; Πού νομίζετε ότι μπορείτε να πάτε;

Αυτό το φθινόπωρο η νύχτα και η μέρα, η άσφαλτος και τα πλακάκια, το πράσινο (που το πατάμε πια) το μπλε (που το 'χουμε καταπατήσει) τα χρήματα και οι μπογιές, τα ξύλα, το γυαλί και τσιμέντο, τα περίπτερα και οι βιτρίνες, οι λακούβες, τα δενδρύλια, τα πρωινά καταβρέγματα, οι μικρές μπόρες, ο ακούραστος ήλιος, οι λαμπερές λαμαρίνες των αυτοκινήτων, οι τροχοί τους που σε μεταφέρουν μαγικά, οι κινητήρες τους που καταπίνουν βενζίνη, οι αίθουσες του σινεμά, οι είσοδοι των αιθουσών, οι στοές, οι φωτεινές επιγραφές, το χαμόγελο που έχουν οι κούκλες στις βιτρίνες, όλα, όλα κάτι υπόσχονται.

Τι υπόσχονται; Θα μου το δώσουν; Θα το πάρω αυτό το καινούργιο δώρο που η πόλη μου ετοίμασε;

Η υπόσχεση δεν έχει τίποτα πέρα από τον εαυτό της. Θέλω αυτή να κρατήσω μόνο, αλλά είναι σαν το αεράκι που τη φέρνει και ολοένα ξεγλιστρά.

cλopy από τη θάλασσα του διαδυκτίου

17/9/09

Αντίο ηλεκτρονικοί μου «φίλοι»...



Γιατί βγήκες από το facebook; Σε χάσαμε και από το facebook… μήπως έχεις κάνει αόρατο το προφίλ σου;

Ερωτήσεις, διαπιστώσεις, κάποιες φορές… μομφές.

Και όχι μόνο από τους ηλεκτρονικούς μου «φίλους», 20 τον αριθμό.

Αλλά και από τους φίλους των φίλων. Ακόμη και από ανθρώπους που μου είναι παντελώς άγνωστοι.

Άνθρωποι, οι οποίοι παρακολουθούσαν στιγμές της ζωής μου μέσα από τον υπολογιστή. Βέβαια όποιες ήθελα εγώ να παρακολουθήσουν.

Και ενώ δεν πίστευα ότι η απενεργοποίηση του προφίλ μου από το facebook θα έκανε δυστυχισμένους τόσους ανθρώπους, το διαπίστωσα και εξεπλάγην.

Οι περισσότεροι συνοφρυωμένοι, κάποιοι τρομαγμένοι. Κάποια μηνύματα στο κινητό μερικές ημέρες μετά, αλλά ούτε ένα τηλεφώνημα.

Ακόμη και σχεδόν έναν χρόνο αργότερα μου έρχονται e-mail.

«Βγήκες από τo facebook και ξεχάσαμε τα γενέθλιά σου. Μας το είπε η Mαρία. Γιατί το κάνεις αυτό;»

Μα τι κάνω;

Και εσύ, γιατί είσαι δυστυχισμένη που ξέχασες να μου πεις χρόνια πολλά για τα γενέθλιά μου. Πες τα μου μία άλλη μέρα. Δεν θα σε παρεξηγήσω.

Κανείς δεν με έχει ρωτήσει γιατί γράφτηκα.

Γίνεται εύκολα συνήθεια να μοιράζεσαι όμορφα κομμάτια της ζωής σου.

Το δράμα είναι η απενεργοποίηση (ηλεκτρονικά) ή στέρηση (εν ζωή). Όταν δήλαδή στέρησα τη χαρά από κάποιους να ζήσουν μέσα από τα κομμάτια της ζωής μου.

Έστω κι εάν επέλεγα εγώ τι θα δώσω, πότε και πόσο...



ΥΓ. Σήμερα άκουσα ότι ένας νεαρός από τά Σφακιά έκοψε τα αυτιά του σκύλου του με ένα ψαλίδι κηπουρικής και το ανέβασε στο facebook. Ηλεκτρονικοί μου φίλοι, μήπως ήρθε η ώρα να κλείσουμε την ηλεκτρονική μας οθόνη και ανοίξουμε εκείνη του μυαλού μας που μοιάζει να έχει κάψει φλάντζα;

16/9/09

Σουρούνιος άνεμος...


















"Χωρίς αγάπη και έρωτα δεν γίνεται τίποτα. Αλλά πριν απ' αυτά, για να ερωτευθείς καλά, για να αγαπήσεις σωστά, πρέπει να εκπληρώσεις το όνειρό σου".

Και ήρθε το φθινόπωρο. Με τη δροσιά του, το αεράκι του, τις κλειστές του, τα σκοτεινά απογεύματα, τα ρομαντικά τοπία πλατειών, έως εκεί φτάνει η εικαστική παρέμβαση της πόλης στον ψυχισμό μου, τις εκλογές βεβαίως βεβαίως.
Από τα καλύτερά μου ανακουφιστικά παυσίπονα για την αλλαγή αυτή είναι το αλλοπρόσαλλο του ντυσίματος όλων, κυρίως όμως των κυριών. Δεν έχεις παρά να στηθείς σε ένα κεντρικό, πολυσύχναστο χώρο, κατά προτίμηση απόγευμα προς βραδάκι, και να παρατηρήσεις τους περαστικούς ή συχνάζοντες εκεί.

Θα διακρίνεις ένα συνονθύλευμα υφασμάτων, χρωμάτων, ύφους ντυσίματος και ειδών ρουχισμού. Μπότες με τιραντάκι ή σορτάκι με ομπρέλα στο χέρι και παντόφλα είναι κάποιες από τις πιο συνήθεις περιπτώσεις.
Έτσι, κατευνάζω κάπως τη μελαγχολία μου για το τέλος και αυτού του καλοκαιριού. Εφευρίσκω τρόπους με τους οποίους μπορώ να διασκεδάσω τη νοσταλγία των περασμένων, εκ των οποίων ο αποτελεσματικότερος είναι η ετεροπαρατήρηση, που ενδείκνυται για κάθε εποχή έτσι κι αλλιώς.
Μέσα σε όλα αυτή την πανδαισία χρωμάτων και το παραλήρημα του gypsy - city-chic, παρελαύνουν και οι εφημερίδες με τις φθινοπωρινές προτάσεις βιβλίων, λες και υπάρχουν άλλα για το καλοκαίρι, άλλα για την παραλία, άλλα για να τα βάζεις κάτω από τη μασχάλη και να τα επιδεικνύεις δεξιά - αριστερά , άλλα για στήριγμα πόρτας...
Προσωπικά, δεν πολυεμπιστεύομαι όλο αυτό το συρφετό λογίων, κριτικών, αποτυχημένων ή ντροπαλών ανέκδοτων λογοτεχνών, αν και γουστάρω τρελά να διαβάσω κριτικές. Εμπιστεύομαι την πρώτη σελίδα, την πρώτη αράδα, ακόμα και το όνομα του συγγραφέα.
Γιατί είναι καλό ο συγγραφέας να μην είναι συγγραφέας γυάλας που δεν έχει βγει παραέξω. Γιατί το απλό και περιεκτικό είναι δύσκολο να γραφεί και φυσικό να αναγνωριστεί.
Γιατί η μοντέρνα γραφή μπορεί να συνδυαστεί με τις κλασικές αφηγηματικές τεχνικές και η περιπέτεια με το φιλοσοφικό υπόβαθρο μιας απλής φράσης. Γιατί η τρυφερή ματιά του συγγραφέα για τους ανθρώπους δε χρειάζεται να κραυγάζει με περιττολογίες και βαρύγδουπα σχήματα για να στιγματίσει τον αναγνώστη.
Γιατί, εφόσον δεν μπορούμε να ζήσουμε όλες τις ζωές και τις ποικιλίες καταστάσεων που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν, είναι παρηγορητικό ότι μπορούμε να συγκινηθούμε από αυτές ή να τις γνωρίσουμε μέσα από ένα καλό βιβλίο.

Γιατί το ποιοτικό δε σημαίνει και βαρετό.

Και ήρθε ο Σεπτέμβρης να μου θυμίσει ένα γραπτό και ήρθε να φυσήξει ούριος άνεμος στο μπαλκόνι μου, του οποίου έχω ακόμα κατεβασμένες τις τέντες, δήθεν, για να μη με ενοχλήσει ο ήλιος και που κάθομαι εκεί, με ανασηκωμένη την τρίχα από τη δροσούλα και το φραπέ, άριστο ενδεικτικό καλοκαιριού, να διαβάζω τα άλλα, τα μη χρήσιμα, τα λατρεμένα . . .

Άνθρωποι μονάχοι...





H Βίκυ Μοσχολιού γεννήθηκε στις 23 Μαίου του 1943 στο Μεταξουργείο και έζησε τα παιδικά της χρόνια στο Αιγάλεω. Χρόνια στερημένα, αλλά γεμάτα αγάπη και μουσική, καθώς ο πατέρας της δεν αποχωριζόταν το γραμμόφωνο και την πλούσια συλλογή του από λαικά δισκάκια της εποχής.
Για να βοηθήσει την οικογένεια της, δεκατριάχρονο κοριτσάκι ακόμη, πιάνει δουλειά σε εργοστάσιο, ως κορδελιάστρα. Πάντα, όμως, είτε ανάμεσα στις κλωστές και τα καρούλια, είτε στις ανθισμένες μυγδαλιές της Αγίας Βαρβάρας, η Βίκυ έχει ένα τραγούδι στο στόμα.

Οι αυστηρών αρχών γονείς της, όμως, δεν της επιτρέπουν να δουλέψει νύχτα. Με την παρέμβαση της ξαδέρφης της, Έφης Λίντα, πείθονται τελικά και το 1962, Κυριακή του Πάσχα, η Βίκυ κάνει την πρεμέρια της στο πάλκο, δίπλα στον Γρηγόρη Μπιθικώτση και τη Δούκισσα, στην «Τριάνα του Χειλά».



Για την σεμνότητα και την απλότητα του χαραχτήρα της, για την διακριτικότητα και το ήθος που επέδειξε στην προσωπική της ζωή κρατώντας την πάντα μακριά από το φως της δημοσιότητας μίλησε στην τελευταία δημόσια εμφάνιση του στην αυλή του Φιλοπρόοδου, ο Παπαστεφάνου Γιώργος με την ξεχωριστή ευαισθησία του.


Με τη ζεστή του φωνή και παρόλη την ψύχρα της βραδυάς, έκανε ένα πέρασμα από τη ζωή της μεγάλης τραγουδίστριας. Εκμηστηρεύτηκε γεγονότα που δεν είδαν το φως της δημοσιότητας. Πινελιές ζωής που φέγγουν αχνά για τον έξω κόσμο μα λάμπουν στις ψυχές όσων τις βιώνουν.
Συγκινητικές ιστορίες, γεμάτες ανθρωπιά. Την ανθρωπιά που σπανίζει στις μέρες μας. Από ανθρώπους με καθάριες καρδιές και ματιές. Που μπορούσαν να δούνε, να νιώσουν και να αισθανθούνε.


Κι αφού ξετυλίχτηκε το κουβάρι της ιστορίας με τη ζωή της μεγάλης καλλιτέχνιδος,μια άλλη μεγάλη κυρία του χώρου μάγεψε με τη φωνή της όσους το βράδυ της Δευτέρας βρέθηκαν συνοδοιπόροι σε τούτο το ταξίδι.

Η Γιώτα Νέγκα, γεννημένη να καθηλώνει με τη φωνή της, να χαρίζει ανεπανάληπτες συγκινήσεις με την ερμηνεία της καθώς και τη σκηνική της παρουσία, ανέδειξε όλα εκείνα τα όμορφα, τα θλιμμένα μυστικά και συναισθήματα που κρύβονται στην ψυχή μας. Μια σεμνή και συνάμα εκρηκτική προσωπικότητα, γεμάτη αλήθειες, που έχει πολλά να μας δώσει ακόμη.

Σαν ηρωίδα τραγουδιών του Τσιτσάνη. Γελαστή και πικραμένη, μαγική και μαγεμένη. Εξωτική.

Η Γκιουλμπαχάρ η γλυκιά.




Δεν ποζάρει, δεν γυρνά στα γυμναστήρια, δεν είναι η ωραία των τηλεοράσεων ούτε η μοιραία των εξωφύλλων. Εκεί που οι άλλες απενοχοποιήθηκαν από του έντεχνου παρελθόντος τους τη βαριά ενοχή και κατάρα, ήρθε αυτή η «αίρουσα τας αμαρτίας» των ωραίων τραγουδιών και των εύθραυστων αισθημάτων. Καπνίζοντας αμέτρητα τσιγάρα αυτοκαταστροφής.

Από τον Χατζιδάκι στον Τούντα. Κι από τον Μίκη στον Κορακάκη και τον Κουρτ Βάιλ. Χωρίς να ισοπεδώνει τα τραγούδια, αλλά να φωτίζει την ψυχή τους, να τολμά, όχι τα εύκολα και τα προβλέψιμα, αλλά τα ονειρικά κι ονειρεμένα.

Η κυρία Γιώτα Νέγκα.






Η βραδυά ήταν εκπληκτική. Τα τραγούδια που ερμήνευσε η Γιώτα Νέγκα, άγγιξαν όσους ήταν στην αυλή μας, και δώθηκε ραντεβού για το χειμώνα που έρχεται σύντομα.


Υπέροχες βραδυές γεμάτες αρώματα άλλων εποχών...




Έπαιξαν οι μουσικοί: Τάσος Αθανασιάς-ακορντεόν, Βασίλης Μασσαλάς – κιθάρα, Βαγγέλης Μαχαίρας- μπουζούκι και Γιάννης Πλαγιανάκος -μπάσσο.

15/9/09

Μαθήματα Ελληνικών ΙV: Ψευδόποδα



Το αλφάβητο μας το διδάσκουνε φωνητικά. Δεν ξέρω τι γνώμη έχουν γι αυτό οι γλωσσολόγοι. Σίγουρα θα υπάρχουν καλύτεροι τρόποι, αλλά εμείς μέχρι αυτό το νεωτερισμό έχουμε φτάσει. Μας δείχνουνε τα γράμματα, προφέρουμε τους ήχους και βιαζόμαστε να περάσουμε στις συλλαβές για να δούμε αν καταλάβαμε το μηχανισμό της ανάγνωσης.

Κι εκεί με τους ήχους αμέσως φαίνονται τα προβλήματα, διότι υπάρχουν μερικοί ήχοι που δεν συνηθίζονται σε άλλες γλώσσες.

Το δέλτα ας πούμε δημιουργεί πολλές δυσκολίες, το θήτα φυσικά, το γάμα ενίοτε.

Το ψι και το ξι είναι αδύνατον να τα προφέρουν οι ασιάτες αν δεν βάλουν μπροστά κάποιο φωνήεν. Γι αυτό και τον Αλέξανδρο τον έβγαλαν Ισκεντέρ, ως γνωστόν.

Όμως πιο εύκολα τα καταφέρνεις με νεκρούς κατακτητές, παρά με σημερινούς ταξιτζήδες ας πούμε… Φαντάζεστε κάποιον να φωνάζει:


¨Τασκί, τασκί!¨

Με τους Αφρικανούς τα προβλήματα προφοράς είναι λιγότερα.

Αλλά αυτά τα διπλά σύμφωνα, ψι και ξι, δεν παραλείπουν να τους εκπλήσσουν. Εδώ που τα λέμε, είναι λίγο παράξενα. Γιατί υπάρχουν αυτά, και όχι ας πούμε το μπι, το ντι, που έχουν άλλες γλώσσες; Μερικοί ρωτάνε.

Ο Αμπί δεν ρωτάει. Ψι, ψι... μάλιστα, μονολογεί.

- Όπως ψυχολόγος, του λέω στα γαλλικά, γιατί είναι γαλλόφωνος, σαν πολλούς από τους αφρικανούς, και ξέρω ότι γνωρίζουν αυτή τη λέξη.

- Ναι, μου λέει, κατάλαβα. Όπως ψυχολόγος. Όπως ψευδόποδα…

Δεν καταλαβαίνω αμέσως τι μου λέει. Δεν θα άκουσα καλά.

Τι είπε;

Μια ελληνική λέξη, στα γαλλικά, από αφρικανικά χείλη, μου διέφυγε όσο νάναι.

-Συγγνώμη, δεν άκουσα;

-Ψευδόποδα. Αυτά που έχει η αμοιβάδα, αυτοί οι σχηματισμοί που δημιουργεί και μοιάζουνε με πόδια…

-Η ποια;

-Η αμοιβάδα, ένας μονοκύτταρος οργανισμός…

Όλα αυτά στα γαλλικά, από έναν τύπο ο οποίος παρακολουθεί μαθήματα σε ελληνικό σχολειό και διδάσκεται το ελληνικό αλφάβητο, μου δημιουργούν ολιγόλεπτη σύγχυση.

Η αμοιβάδα. Οι μονοκύτταροι οργανισμοί. Τα ψευδόποδα. Έχουμε ξεφύγει από το θέμα.

- Μια στιγμή, λέω, μια στιγμή. Η αμοιβάδα, βεβαίως. Το ξέρω αυτό, το έχουμε κάνει στο σχολείο. Μονοκύτταρος. Κατάλαβα. Κι έχει πόδια; Δηλαδή θέλω να πω, ψευδόποδα;

Για να επανέλθουμε στο ψι, με κάποιο τρόπο…

Με κοιτάζει χαμογελώντας δειλά, ίσως αναρωτιέται αν το παράκανε με την επιστημονική ορολογία. Αλλά στο κάτω- κάτω μιλάει σε ελληνίδα, και υποτίθεται ότι αυτές οι λέξεις είναι ελληνικές. Θα έπρεπε να τις ξέρω, κάτι να μου θυμίζουν.

Κάτι αναδύεται από τα βάθη της μνήμης. Βέβαια, η αμοιβάδα, διάολε, ψευδόποδα, βεβαίως, κάτι προεξοχές που απλώνονται τραβώντας το κύτταρο της. Κι ύστερα τι κάνει, περπατάει; Ταξιδεύει μήπως, μεταναστεύει, όπως αυτός ο άνθρωπος εδώ δίπλα μου που περιμένει υπομονετικά, με το δειλό του χαμόγελο;

- Γιατρός είστε; του λέω τελικά.

- Έχω σπουδάσει Βιολογία…

- Α μάλιστα. Βιολογία. Και πως αποφάσισες να φύγεις; Πώς δεν έμεινες στην πατρίδα σου, να δουλέψεις;

- Δεν μπορούσα, λέει χωρίς να σκοτεινιάζει το πρόσωπό του. Έχει πάντα αυτό το γλυκό χαμόγελο. Πώς να σας εξηγήσω…

- Α, λέω μόνο. Δεν μπορούσε να μείνει στη χώρα του, ποιος ξέρει γιατί. Πόλεμος; Προσφυγιά; Διώξεις; Φτώχεια;

Σωπαίνουμε κι οι δυο καθώς το μυαλό μου έχει κολλήσει στο ψι. Καθώς στροβιλίζεται στην αλφάβητο. Πρέπει να την τελειώσουμε, να φτάσουμε στο Ωμέγα.

Θα ήθελα να ρωτήσω, αλλά δεν πρέπει να καθυστερήσουμε άλλοι. Κατά βάθος ξέρω γιατί δεν μπορούν να μείνουν στον τόπο τους οι μετανάστες. Είναι που είναι άνθρωποι, έχουν πόδια. Όχι ψευδόποδα, σαν την αμοιβάδα.

Πόδια αληθινά που μπορούν να τα κινούν και να φεύγουν, να ταξιδεύουν, να οργώνουν τη γη, τη θάλασσα. Πάντα είχαν πόδια και πάντα θα φεύγουν, κι όσα σύνορα και νόμους να βάλεις για να σταματήσεις τους οδοιπόρους, επειδή εγκαταστάθηκες ωραία εσύ σε έναν τόπο και δεν θέλεις επισκέψεις, ματαιοπονείς.

Θα περπατούν και θα φεύγουν οι άνθρωποι με τα αληθινά τους πόδια, θα αναζητούν πάντα νέους τόπους, καλύτερη μοίρα, θα υποφέρουν, θα ξεριζώνονται, αλλά τι να κάνουμε;

Δεν έχουμε ρίζες, δεν είμαστε δέντρα. Πόδια έχουμε.

Αληθινά πόδια…

- Προχωράμε λοιπόν παρακάτω…

14/9/09

Βουτιά στη λίμνη...


H τεχνητή λίμνη του Αλιακμώνα, είναι ένας τόπος που αγαπώ ιδιαίτερα. Για μας τους οροσείβιους, κάθε υδάτινο κομμάτι όσο μικρό κι αν είναι, έχει ιδιαίτερη αξία.


Γνώριζα από παλιά, ότι κάτω από τη λίμνη είναι θαμμένο το χωριό Νεράιδα. Το σκέπασε ο υδάτινος όγκος που μεταμορφώθηκε και σχημάτισε τούτη την όμορφη λίμνη. Το όνομα του βυθισμένου χωριού προήλθε όπως λένε οι μύθοι, από τις νεράιδες που μόλις έπεφτε το σκοτάδι περιφερόταν στην καταπράσινη κοιλάδα στους πρόποδες των Πιερίων.



Εκείνο που δεν ήξερα, είναι το ότι στον βυθό της λίμνης υπάρχουν μέχρι και σήμερα ανέγγιχτοι θησαυροί με μεγάλη συναισθηματική αξία για τους κατοίκους της περιοχής. Δε θυμάμαι καθόλου το χωριό που θάφτηκε κάτω από την λίμνη. Μόνο κάποιες φωτογραφίες μένουν πια για να φέρνουν στο μυαλό τις εικόνες από τα παλιά.


Ο χρόνος μα και το νερό δεν έχουν αφαιρέσει τίποτα από τη μαγεία των χαμένων αυτών ναυαγίων, τα οποία όπως μαρτυρούν κάποιοι ατρόμητοι βουτηχτάδες, παραμένουν στητά στο βυθό της λίμνης. Λες και ο χρόνος σταμάτησε τη μέρα που τα σκέπασε το νερό.


Το μικρό εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας, που όπως λένε οι γεροντότεροι, λίγο πριν αρχίσουν τα έργα του φράγματος προσπάθησε να το γκρεμίσει ένας μάστορας μα έμεινε παράλυτος και αποφάσιαν να αφήσουν τα νερά να το σκεπάσουν. Κανείς δεν τόλμησε να ενοχλήσει άλλο τη χάρη της, που τιμώρησε τον μάστορα για την ασέβεια του.


Ένας υπεραιωνόβιος πλάτανος παραμένει στητός μέσα στα νερά, καθώς και η παλιά γέφυρα που τη θέση της πήρε η μεγάλη κατασκευή που ενώνει τα δυο κομμάτια γης σήμερα. Θα πρέπει να είναι υπέροχο και ασυνήθιστο το θέαμα ενός τέτοιου ναυαγίου. 'Ενα ολόκληρο χωριό που το σκεπάζει η λίμνη.
Σαν πάπλωμα που το προστατεύει για να μείνει άθικτο και κοιμισμένο, στο πέρασμα του χρόνου.

Ο Ναυτικός όμιλλος υπάρχει από τις αρχές του 74. Για πολλά χρόνια έμενε παραμελημένος και παρατημένος. Μετά τους Ολυμπιακούς αγώνες αξιοποιήθηκε και έγινε ιδιαίτερα αγαπητός στον κόσμο.

θυμάμαι ότι παλιά όταν κατασκηνώναμε στις όχθες της λίμνης και κολυμπούσαμε στα νερά της, ήταν επικίνδυνο. Τη μια και μοναδική φορά που με έριξαν μέσα στη λίμνη, τρομοκρατήθηκα πολύ και από τότε δεν ξαναμπήκα πότε μέσα στα νερά της.

Σήμερα υπάρχουν ειδικές υποδομές και η λίμνη προσφέρει ασφάλεια σε όσους θέλουν να βρεθούν κοντά της και να περάσουν ώρες ξεγνοιασιάς. Κολύμπι, ψάρεμα, κωπηλασία, αλλά και κολυμβητικοί αγώνες διοργανώνονται συνεχώς με μεγάλη συμμετοχή κάθε χρόνο.

Και κάθε φθινόπωρο, διοργανώνεται ο κολυμβητικός διάπλους της λίμνης. Μια διαδρομή 5.000 μέτρων που γίνεται πόλος έλξης για ανθρώπους από όλη την Ελλάδα. Ανθρώπους που έρχονται για να απολαύσουν την διαδρομή και τα νερά της λίμνης. Να χαρούν την φύση που τόσο απλόχερα απλώνεται γύρω από την βυθισμένη τούτη κοιλάδα.

Όμορφος τόπος που σε γαληνεύει και σε κάνει να χαλαρώνεις. Κοιτάζοντας τα νερά, τα βουνά γύρω από τη λίμνη που καθρεφτίζονται μέσα της, τα πουλιά που σπάνε τη μονοτονία της ησυχίας, η ψυχή θεριεύει. Νιώθεις πως ο χρόνος σταματά και τίποτα δεν κινείται. Μια όμορφη αίσθηση που σου χαρίζει τούτος ο τόπος.

Οι ψαράδες, είτε επαγγελματίες είτε ερασιτέχνες, λένε ότι η λίμνη είναι γεμάτη από γριβάδια, γουλιανούς αλλά και προικιά. Πολλές φορές τα ψάρια είναι τόσο μεγάλα που δεν μπορούν να τα βγάλουν από το νερό και τους καταστρέφουν τα δίχτυα τους.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι στο Λαογραφικό Μουσείο της πόλης βρίσκεται βαλσαμωμένος γουλιανός 25οkg. που φτάνει στα 2,5 μέτρα. Ένα ψάρι που πιάστηκε από τους παλιούς ψαράδες της περιοχής που ζούνε ακόμη.

Ο χώρος στο Ναυτικό Όμιλλο έγινε όμορφος και ο κόσμος τον προτιμά τις καυτές καλοκαιρινές μέρες για να κολυμπήσει ή να ψαρέψει. Μα και τις μέρες του φθινοπώρου που ακόμη τα κρύα δεν ήρθαν για τα καλά και μπορεί κανείς να ατενίζει τη λίμνη αλλά και να μαγεύεται από τα χρώματα που η παλέτα της φύσης απλόχερα έχει σκορπίσει.

Το υδάτινο αυτό στολίδι, που βρίσκεται τόσο κοντά μας. Τόσο μέσα μας...