21/3/08

Χάφιζ: ένας Πέρσης ποιητής του 14ου αιώνα


Τον λένε λυρικό ποιητή -δεν ξέρω γιατί, δε με νοιάζει-. Είναι κορυφαίος. Τα νοήματά του έχουν νόημα πολιτικό, αφού δεν εντάσσονται στην τακτική μιας θεοκρατίας των ουλεμάδων, αγαπά τη φύση με τρόπο σαρκώδη, άρα τι να σημαίνει λυρικός, δεν ξέρω. Ανήκει σ' αυτούς που ανήκουν στη θεία μέθη, στο φως της ανατολής που λάμπει παντού, στην καρδιά, στο ποτήρι, στο νερό της κάθαρσης και στο κρασί το αθάνατο (μήπως το θυμόμαστε κι εμείς δικό μας; -θα έπρεπε), σ' αυτούς δηλαδή που ανήκουν στην Υπέρβαση. Αυτοί κατέχουν το χώμα που γίνεται ουρανός, το βλέμμα που γίνεται ορίζοντας, κι ορίζουν με την ύβρι τους τη δημιουργία της ουτοπίας.

Αυτός είναι ο Χάφιζ: ένας μύστης-ποιητής.

O Χάφιζ γεννήθηκε στο
Shiraz της Περσίας - σημερινό Ιράν - γύρω στα 1325 και πέθανε στα 1389. Το κανονικό του όνομα ήταν Mohammed Shams Od Din αλλά επειδή είχε βαθιά γνώση του Κορανίου επονομάστηκε Hafiz, που σημαίνει 'αυτός που έχει απομνημονεύσει το Κοράνι'.

Τα ποιήματα του Χάφιζ υμνούν τις χαρές της ζωής, τις απολαύσεις, το φαΐ, το κρασί, τον έρωτα. Πολλοί όμως μελετητές διακρίνουν πίσω από την εξύμνηση του εφήμερου την ανάγκη του ποιητή να επικαλεστεί το θείο και την ανάγκη του ανθρώπου για πνευματική γαλήνη και ολοκλήρωση.


Έλα-θυμήσου. Κάθε ελπίδα, παλάτι είναι που τρέμει ...
Έλα. Βάλε να πιούμε. Κρασί η ζωή, στη λάσπη και κυλάει.

Σαν άνθρωπο μοναδικό προσβλέπω, μα τ' ουρανού το απέραντο γαλάζιο!
Αυτόν που κάθε τι αφήνει πίσω και ξωπίσω, κι ελευθερία ζυγώνει.

Άκου του αγγέλου αυτά τα λόγια τα ιερά που χτες μου είπε
Όταν το νου μου η μέθη οδήγησε στην ομορφιά του:

Βασιλικό γεράκι με το οξύ σου βλέμμα! Να γίνεις Λωτοφάγος, στου παραδείσου τα λημέρια.
Τη γη που κλαίει ν' αφήσεις, τη γη, που λάσπη κάνει τη ζωή μας ...

Κοίτα ψηλά στο θρόνο τον Ύψιστο, που σε καλεί
Μακριά από τις θλιβερές παγίδες του ντουνιά σου.

Άκου και μπόλιασε τη μνήμη σου μ' αυτό
Που γέροντας σε κέρασε σα μερτικό της γνώσης:

Αδύνατον να σταματήσεις της τύχης τις στροφές,
Με τα πολλά της τα παιδιά που γηρατειά κι ανέχεια τους ορίζει.

Άσε λοιπόν να φύγει, κάθε στεναχώρια. Άκου με κυνικά. Και να θυμάσαι
Ένα πως είν' το μυστικό του μύστη: μόνο έρωτα ν' αφήνει να τον καίει!

Απλώσου! Ποτέ να μην ξανάρθεις με τη σκέψη σε αμαρτία παλιά.
Τους κύκλους και την κρίση τους εμείς δεν κυβερνάμε.

Κοίτα: όταν τριαντάφυλλο για μια στιγμή μονάχα, ανοίγει και γελάει,
εσύ απιστία σκέπτεσαι; Βέβαια όχι. Αηδόνι μου μην κλαις, που η γη αλλάζει.

Κι εσύ ποιητή, αδύναμε, σαν την Ελένη, τι τον ζηλεύεις τον μεγάλο Χάφιζ;
Ειν' ο Θεός που τού 'δωσε το χάρισμα στα ποιήματα με λόγια του να λάμπει!

4 σχόλια:

stagona είπε...

θαλασσίτσα.. δεν τον ήξερα αυτόν τον ποιητή.. μοιάζει πολύ ιδαίτερος.. Σε ευχαριστώ που μου τον γνώρισες.Καλησπέρα σου

Καραβάκι είπε...

Eίναι ιδιαίτερος σταγονίτσα μου.Και γι αυτό ήθελα να το μοιραστούμε.Χαίρομαι που σου άρεσε.

abttha είπε...

χα χα, εγώ μετέφρασα τον χάφιζ, κι εγώ έγραψα το μπλαμπλά μου βρήκα εδώ! χαίρομαι πολύ που σας άρεσε! ελένη

Καραβάκι είπε...

Eλένη είναι υπέροχο το κείμενο... και φυσικά θα κάνω την διόρθωση στο cλοpy.Ευχαριστώ για την υπόδειξη.Να είσαι καλά!