Oι Γρίφοι

Αυτοί οι γρίφοι είναι προβλήματα που λύνονται μόνο με διαίσθηση και όχι με λογική. Είναι από εκείνα τα προβλήματα που κανείς δεν μπορεί να λύσει όσες μεθόδους και αν προσπαθήσει. Η λύση μπορεί να «έρθει» στο μυαλό κάποιου μόνο σαν αποτέλεσμα διαίσθησης (συναισθηματικής λογικής) όπως την αποκαλούν κάποιοι.

Και να ξέρετε, είπα αυτούς τους γρίφους σε πολλά άτομα και μόνο λίγα τους έλυσαν. Και για να πω την αλήθεια ούτε εγώ το έλυσα όταν μου τους είπαν. Είναι τόσο δύσκολο και ταυτόχρονα τόσο εύκολο...


Δείτε πώς περιστρέφεται η κοπέλα; Δεξιόστροφα ή Αριστερόστροφα;

Αν βλέπετε να περιστρέφεται δεξιόστροφα ανήκετε στο μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού. Αν βλέπετε να περιστρέφεται αριστερόστροφα ή και τα δύο (δεξιά και αριστερά) τότε, φαίνεται ότι έχετε μια διαφορά από τον περισσότερο πληθυσμό στο πώς λειτουργεί ο εγκέφαλός σας.

Μερικοί βλέπουν μόνο τη δεξιόστροφη κίνηση. Μερικοί απ' αυτούς, αν τους πεις ότι θα μπορούσε κάποιος να δει και την αριστερόστροφη κίνηση δεν σε πιστεύουν...
«Άλλοι πιστεύουν ότι βλέπουν, και άλλοι βλέπουν ότι πιστεύουν». Αλλά ακόμα και αν πιστεύεις αυτό που βλέπεις, είναι τελικά αυτό που (πραγματικά) είναι;


Και τώρα κάτι που φαίνεται παράδοξο. Δείτε τη φωτογραφία παρακάτω. Ποιό από τα δύο τμήματα είναι πιο ανοιχτόχρωμο;

Το δεξιό απαντήσατε; Λάθος.

Και τα δύο τμήματα της φωτογραφίας είναι πανομοιότυπα μεταξύ τους. Το ξέρω πολύ καλά γιατί τα έφτιαξα αντιγράφοντας το αριστερό στο δεξιό τμήμα. Το κάθε ένα κομμάτι αποτελείται από μια μεταβίβαση από ένα ανοιχτόχρωμο γκρίζο σε ένα λίγο σκουρότερο. Έτσι στο μέσον της εικόνας το σκουρότερο δεξιό μέρος του αριστερού κομματιού συναντά το ανοιχτότερο αριστερό μέρος του δεξιού κομματιού. Αυτό μας δίνει την ψευδαίσθηση ότι το δεξιό κομμάτι έχει ανοιχτότερο χρώμα από το αριστερό. Αν κάναμε ένα διάγραμμα της φωτεινότητας της φωτογραφίας θα έμοιαζε με αυτό:

Και αν ακόμα δεν πειστήκατε και νομίζετε ότι σας λέω ψέματα... δείτε την παρακάτω εικόνα. Το ίδιο αρχικό σχέδιο με δυο λωρίδες γκρίζου χρώμτατος πάνω και κάτω. Το πάνω γκρίζο είναι το σκουρότερο και το κάτω το ανοιχτότερο από τα δύο που συνθέτουν την χρωματική μεταβίβαση σε κάθε κομμάτι.
Το σκουρότερο μέρος κάθε κομματιού (το δεξιό) έχει ίδιο χρώμα με την πάνω γκρίζα λωρίδα. Και η κάτω γκρίζα λουρίδα είναι ίδια με το ανοιχτότερο γκρίζο κάθε κομματιού (το αριστερό).

Στο παράδοξο αυτό παίζει ρόλο ο τρόπος που η αντίληψή μας ξεχωρίζει το όριο μεταξύ των δύο κομματιών. Η αντίληψή μας συγκεντρώνεται στο κέντρο της εικόνας στο όριο και βλέπει ότι δεξιότερα είναι ανοιχτότερο χρώμα. Έτσι «υποθέτει» ότι και ολόκληρο το δεξιό κομμάτι είναι ανοιχτόχρωμο. Αυτή η «υπόθεση» είναι που παραπλανεί.

Μήπως και ο τρόπος που κρίνουμε και ξεχωρίζουμε πολιτισμούς και ανθρώπους παραπλανάται από παρόμοιες «υποθέσεις». Μήπως δεν συμβαίνει το ίδιο: Βλέποντας τις επιφανειακές διαφορές παραπλανούμαστε και κρίνουμε το σύνολο (του ανθρώπου ή του πολιτισμού) σαν «διαφορετικό». Ενώ στην ουσία δεν είναι. Αλλά το χειρότερο είναι ότι όταν εξαπατούμαστε δεν γνωρίζουμε την εξαπάτηση. Γιατί δεν βρίσκουμε "λωρίδες" σύγκρισης για να βεβαιωθούμε για το αντίθετο;

Δείτε το παραπάνω σήμα πριν να διαβάσετε παρακάτω.
Δείτε το ακόμα λίγο.

Μην συνεχίσετε παρακάτω, ξαναδιαβάστε το σήμα.

Και τώρα ξαναδείτε το και ψάξτε να βρείτε το λάθος! Ναι έχει ένα λάθος που όμως δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά. Ίσως, και τώρα ακόμα να μην το έχετε βρει. Το ΣΕ είναι γραμμένο δύο φορές. Τι είναι αυτό που κάνει την αντίληψή μας να μην παρατηρεί μερικά πράγματα τόσο εύκολα;

Ο εγκέφαλός μας έχει την τάση να βλέπει το γενικό σύνολο. Για παράδειγμα όταν διαβάζουμε ένα κείμενο το μάτι δεν παρατηρεί κάθε γράμμα μιας λέξης, αλλά ολόκληρη τη λέξη στο σύνολό της. Γενικά το μάτι κατά το διάβασμα προχωρά με «πηδηματάκια». Προχωρά λέξη - λέξη και ίσως αρκετές φορές, κομμάτι - κομμάτι κειμένου. Για παράδειγμα, μπορεί το μάτι, διαβάζοντας μια ολόκληρη γραμμή κειμένου που αποτελείται από 12 λέξεις να κάνει 12 «εντοπισμούς» αλλά μπορεί και 8 ή ακόμα και 4 μόνο. Δηλαδή ο εγκέφαλος διαβάζει μια ολόκληρη γραμμή κειμένου εστιάζοντας την προσοχή του 4 φορές σε 4 διαφορετικά σημεία της γραμμής.

Έτσι με αυτήν την διαδικασία η λειτουργία της ανάγνωσης γίνεται πολύ γρηγορότερα απ' ότι αν προσέχαμε γράμμα-γράμμα και λέξη-λέξη. Η διαδικασία αυτή είναι γρήγορη, αλλά έχει και το «μειονέκτημα» να μην παρατηρούμε εύκολα ένα μικρό λάθος, όπως έναν αναγραμματισμό για παράδιεγμα. Και για να το αποδείξω επέστρεψε πίσω και ξαναδιάβασε τη λέξη «παράδειγμα» της προηγούμενης πρότασης. Το ιε το είχατε προσέξει; Μην φοβάστε, από έδώ και πέρα δεν θα ξανακάνω ορθογραφικό λάθος με σκοπό. Κάθε λάθος από εδώ και πέρα θα οφείλεται σε απροσεξία ίδιου τύπου με αυτήν που συζητάμε εδώ.

Μπορείτε να διαβάσετε το παρακάτω κείμενο; Το αυθεντικό στα Αγγλικά υπάρχει παρακάτω.

Σύφμωνα με μια έυρνεα Αγγικλού πανεπισμίτηου, δεν έχει σμηασία με πιοά σειρά είναι γραμμένα τα γράμμτατα σε μια λέξη, αλλά το μόνο σημνατκιό είναι το πρώτο και το τελτευαίο γράμμα της λέξης να είναι στη σωτσή θέση. Τα υπόπλοια γράμματα μπροεί να βρίκσοτναι σε εντλεώς διαφετορικές θέεισς και παλόρα αυτά, να μποείρτε να διαβάεστε το κείνεμο χωίρς πρόβηλμα. Δεν διαζάβυομε μια λέξη βλέοποντας ένα ένα τα γράμματα, αλλά τη λέξη σαν σύλονο.

Aoccdrnig to a rscheearch at an Elingsh uinervtisy, it deosn't mttaer in waht oredr the ltteers in a wrod are, the olny iprmoetnt tihng is taht frist and lsat ltteer is at the rghit pclae. The rset can be a toatl mses and you can sitll raed it wouthit porbelm. Tihs is bcuseae we do not raed ervey lteter by it slef but the wrod as a wlohe.


Μια άλλη εκδοχή του παραπάνω μεταφρασμένου κειμένου με μεγαλύτερο «ανακάτεμα» γραμμάτων:

Σνφμύωα με μια έυρενα στο Πμανιπσητετο του Κμτρπιαιζ, δεν πεαιζι ρλόο με τι σριεά ενίαι τοθοπεμετενα τα γταμαμρά μσέα σε μια λξηέ, αεκρί το πώτρο και το ταελείτυο γάμρμα να ενιαί στη στωσή θσέη. Τα υλοπιόπα μροπούν να ενίαι σε τχίυεας θιέεσς και να μροπετίε να τις δαβαιάεστε χρωίς πλβημόρα. Ατυό γνίταει γαιτί ο απρώνθονις εκέγλφοας δεν δαεβζιάι γάμρμα γάμρμα κθάε λξηέ αλλά τη λξηέ σαν σύνολο.


1.. Εστιάστε την προσοχή σας στις 4 κουκκίδες για 30 δευτερόλεπτα,
2.. Μετά κοιτάξτε προς ένα τοίχο. Θα δείτε ένα φωτεινό κύκλο.
3.. Ανοιγοκλείστε τα μάτια σας,
4.. Βλέπετε το πρόσωπο;

cλopy apo ti thalassa tou diadiktiou