«Παντοπωλείον... η Τέχνη»

Τα ταξίδια τα λατρεύω γιατί ξεφεύγεις από τις καθημερινές εικόνες και συναντάς καινούργιες πιο φρέσκες. Εικόνες που κάποιες φορές σε ταξιδεύουν όμορφα. Με γυρίζουν σε καιρούς πιο ρομαντικούς, πιο ανθρώπινους. Ταξίδια καρδιάς, σε όμορφους τόπους. Και η Ελλάδα έχει πολλούς από αυτούς.
Άλλους κοσμοπολίτικους, και άλλους κρυμμένους καλά από κάθε τι που μπορεί να χαλάσει και να ταράξει την ηρεμία τους. Κι αυτούς τους τόπους αγαπώ. Που νιώθεις ότι δεν υπάρχει κανείς άλλος πέρα από σένα. Ένα τέτοιο ταξίδι έκανα την προηγούμενη Κυριακή, το πρωί.
Ένα Κυριακάτικο πρωινό με έναν ζεστό ήλιο για συντροφιά. Υπάρχουν πολλοί όμορφοι προορισμοί τούτη την εποχή εδώ πάνω όπως η Βλάστη, ο Δήμος Μουρικίου, το Νυμφαίο, η Καστοριά, οι Πρέσπες. Μα σε τούτη την εξόρμηση, ο προορισμός ήταν προκαθορισμένος. Θα με πήγαιναν σε έναν παράδεισο είπαν, που θα μαγευόμουν. Δε διαφώνησα. Μια εκδρομή την ήθελα από καιρό. Ο παράδεισος με έκανε να σκεφτώ τη θάλασσα, αλλά μάλλον αδύνατο να βρεθούμε κοντά της. Έτσι, η δεύτερη σκέψη ήταν ένας τόπος με πολύ πράσινο και λουλούδια...

Κατευθυνόμασταν προς το Δήμο Μουρικίου. Στο διαμέρισμα της Αναρράχης. Ένας εκπληκτικός τόπος με τόσο πράσινο που σου κόβεται η ανάσα. Θέλεις ζακέτα ακόμη τούτη την εποχή εδώ πάνω γιατί ο αέρας που φυσάει είναι παγωμένος. Το μάτι ξεκουράζεται και η ψυχή γαληνεύει. Εδώ είναι ο παράδεισος... Σε λίγο όμως, άρχισα να αισθάνομαι ότι μάλλον ο παράδεισος είναι αλλού.
Φτάσαμε μπροστά σε ένα "κάστρο" κι εκεί σταματήσαμε. Μια ταμπέλα παλιάς εποχής έγραφε "Παντοπωλείον... η Τέχνη". Ένα παντοπωλείο με εικαστικές παρεμβάσεις ακόμη και έξω από αυτό. Ένα μικρό ποδήλατο κι ένα μεταλλικό παράθυρο πάνω στο σύρμα ενόςστύλου της ΔΕΗ. Το ποδήλατο μοιάζει κυριολεκτικά να κρέμεται από τον ουρανό. Έξω από την είσοδο του παντοπωλείου ένα ημιτελές έργο του Δήμου Μαυρογιαννίδη, του ιδιοκτήτη του, μαρτυρούσε ότι ήταν εκεί. Μας υποδέχτηκε με ένα μεγάλο χαμόγελο, μιας και μας περίμενε. Εγώ χαμένη στον παράξενο τούτο παράδεισο, προσπαθούσα να αγκαλιάσω τα πάντα γύρω μου. Τις εικόνες, τη μαγεία τούτου του υπέροχου παντοπωλείου.
Συζητώντας με το Δήμο, έμαθα ότι ήταν βιομηχανικός εργάτης στη ΔΕΗ. Κάποια στιγμή συνάντησε έναν άνθρωπο που του έστρεψε το ενδιαφέρον στις τέχνες, και του φύτεψε το σαράκι. Από τότε έχει κάνει πάνω από 70 έργα, τα περισσότερα με μέταλλο μιας και στην πρώην δουλειά του του είχε μάθει καλά πως να επεξεργάζεται το μέταλλο αλλά και άλλα υλικά, σε διαφορετικές τεχνικές.
Μου έκαναν εντύπωση τα λόγια του.... "Αυτά που σκεφτόμουν ήθελα να εκφράσω φτιάχνοντας κατασκευές. Είναι κάτι που με χαλαρώνει και με ηρεμεί. Αυτό που θέλω να πω, αυτό που με εμπνέει, αυτό που αισθάνομαι, θέλω να το εκφράζω με κατασκευές. Γι αυτό και το έργο μου είναι αποτέλεσμα πολλών σκέψεων, χαράς και διαμαρτυρίας. Το βλέμμα μου πέφτει σε μια βρύση που έχει κατασκευάσει από άδεια πλαστικά μπουκάλια εμφιαλωμένων νερών, που μαρτυρά την ευρηματικότητα του και την εξυπνάδα του. "Με αυτό το έργο, μου λέει, θέλω να πω πως δεν υπάρχουν πλέον βρύσες στους δρόμους. Όταν θέλουμε να πιούμε νερό, πηγαίνουμε στο περίπτερο".
Το παντοπωλείο του Δήμου είναι γεμάτο από τέτοιες παράξενες δημιουργίες. Μια σχεδία με κατάρτι μια κεραία τηλεόρασης, δείχνοντας έτσι την εξάρτηση του ανθρώπου από την τηλεόραση, ρούχα στριμωγμένα, μέσα σε σιδεριές θεμελίων οικοδομών, εξηγώντας έτσι το στρίμωγμα και την πληθυσμιακή αύξηση των πόλεων, ένας στηθόδεσμος με ένα βέλος, που σημαίνει ότι η γυναίκα είναι πλέον ο "κυνηγός" στις μέρες μας, αλλά και μια οθόνη τηλεόρασης μέσα σε καπάκι τουαλέτας, σχολιάζοντας τα τηλεοπτικά... σκουπίδια. Είναι μερικά από τα έργα του Δήμου, τα οποία έχουν εκτεθεί σε όλες του τις εκθέσεις.


Ιδιαίτερη εντύπωση μου προκάλεσε ένα από τα τελευταία του έργα, το οποίο είναι όπως μου είπε "τοπικού" χαραχτήρα. Mια κατασκευή που απεικονίζει το τι "τρώνε" και το τι "αποπνέουν" καθημερινά, κάτοικοι ορισμένων περιοχών του Νομού Κοζάνης. Ένα τραπέζι με τέσσερις καρέκλες, με μαύρο τραπεζομάντηλο, μαύρα σερβίτσια και μαχαιροπήρουνα και μέσα στα πιάτα αντί για φαγητό, βρίσκονται άνθρακας και λιγνήτης. Κάτι παρόμοιο συμβολίζει ακόμη ένα έργο του Δήμου.
Πρόκειται για μια κατασκευή, που έχουμε δει όλοι λίγο πολύ σε δημόσιους χώρους. Την σκάλα και την πορεία της ζωής. Ο Δήμος στη θέση της σκάλας τοποθέτησε κλιμακωτά κάρβουνα και επάνω τους, αντί για ζωγραφισμένα ανθρωπάκια υπάρχουν τρία χάρτινα σε κάθε επίπεδο τα οποία μεγαλώνουν.
Στο επίπεδο που τα ανθρωπάκια αυτά είναι γερασμένα το ένα ...λείπει και στο τελευταίο δεν υπάρχει τίποτα.
"Πρόωρα γερνάμε, και πρόωρα φεύγουμε", αυτό θέλει να δείξει. Ο 41χρονος δημιουργός αντιμετωπίζει με χιούμορ τις παράξενες απόψεις κάποιων συγχωριανών του για τα έργα του, τις οποίες δικαιολογεί, γιατί όπως λέει η περιοχή δε γνωρίζει τι σημαίνει εγκαταστάσεις. Μας εξομολογήθηκε μάλιστα και ένα σχόλιο της μητέρας του, όταν η αποθήκη του σπιτιού είχε γεμίσει με τις κατασκευές του, η οποία του είπε στην ποντιακή διάλεκτο... "ν το ζαντίας εν ατά τε φτας" (τι τρελά είναι αυτά που κάνεις).

Ο Δήμος γεννήθηκε το 1961 στην Αναρράχη. Πήρε μέρος σε πολλές εκθέσεις της περιοχής και μάλιστα ανακαλύψαμε ότι σε μια είμασταν μαζί. Ήταν την ίδια χρονιά που πήρα κι εγώ μέρος για πρώτη φορά, στην έκθεση της Εικαστικής Άνοιξης στην Κοζάνη.