«Υπάρχουν άνθρωποι που ζουν μονάχοι, όπως του πελάγου οι βράχοι
ο κόσμος θάλασσα που απλώνει και αυτοί σκυφτοί, βουβοί και μόνοι
άνθρωποι μονάχοι σαν ξερόκλαδα σπασμένα, σαν ξωκλήσια ερημωμένα, ξεχασμένα
άνθρωποι μονάχοι σαν εσένα, σαν κι εμένα».
Οι στίχοι αυτοί του γνωστού άσματος που μοναδικά ερμήνευσε η Βίκη Μοσχολιού περιγράφουν με τον καλύτερο ίσως τρόπο όλα εκείνα τα συναισθήματα, όλο εκείνο τον πόνο και την μοναξιά που βιώνουν καθημερινά πολλοί άνθρωποι και κυρίως οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας που όχι σπάνια βρίσκουν απάγκιο σε οίκους ευγηρίας.
Το Τιάλειο Γηροκομείο Κοζάνης «Ο Άγιος Παντελεήμων» σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από την πόλη της Κοζάνης αποτελεί μία «φωλιά» για τους γέροντες και τις γερόντισσες της περιοχής μας και όχι μόνο, αλλά και μια «εύκολη λύση» για τους συγγενείς τους που δεν μπορούν να τους προσφέρουν φροντίδα ή ακόμη και στέγη. Τριάντα εφτά συνολικά άτομα - 12 άντρες, 25 γυναίκες - φιλοξενούνται σήμερα στο ίδρυμα, του οποίου η λειτουργία χρονολογείται ήδη από το 1967.
Ιστορική Αναδρομή
Αντλώντας στοιχεία από το βιβλίο του Ιωάννη Δημόπουλου «Τα παρά του Αλιάκμονα Εκκλησιαστικά» πληροφορούμαστε ότι το 1961 ο τότε Δήμαρχος Κοζάνης Βασίλειος Ματιάκης και ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Δημήτριος Γκανατσιούλης μεταφέροντας αίτημα της πόλης και της επαρχίας προτείνουν στον τότε Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης Διονύσιο τη ίδρυση οίκου ευγηρίας με έξοδα της Μητροπόλεως.
Ο Μητροπολίτης ανταποκρινόμενος στην πρόταση αυτή προχωρά στις 27-7-61 στη ιδρυτική πράξη δρομολογώντας τις σχετικές ενέργειες για την πραγματοποίηση του έργου. Αρχικά επιλέχθηκε ως χώρος ανέγερσης η οικοπεδική έκταση του Αγίου Γεωργίου, απέναντι από το ναό, αλλά στη συνέχεια με πρόταση του ιερέως Παναγιώτη Δημόπουλου προτιμήθηκε ο περίβολος του Αγίου Δημήτριου και στις 26-10-62 τέθηκε ο θεμέλιος λίθος.
Πριν όμως αρχίσουν οι εργασίες ανοικοδόμησης, ο αείμνηστος Γεώργιος Τιάλιος εκδήλωσε την πρόθεση να δωρίσει χώρο 8-9 στρεμμάτων στη θέση που σήμερα βρίσκεται το ίδρυμα, ενώ παράλληλα με διαθήκη του παραχωρούσε στο ίδρυμα την υψηλή κυριότητα όλης της περιουσίας του.
Με πρακτικό του Μητροπολίτη και του Διοικητικού Συμβουλίου το 1964 έγινε δεκτή η δωρεά και προς τιμή του δωρητή ονομάστηκε «Τιάλειο Εκκλησιαστικό», τίτλο που φέρει μέχρι σήμερα.
Και ενώ ετοιμαζόταν η Μητρόπολη να προβεί στο κτίσιμο της οικοδομής του Ιδρύματος, απρόσμενα εμφανίστηκε η Σουηδική Χριστιανική Φιλανθρωπική Οργάνωση Ι.Μ., η οποία προσφέρθηκε να αναλάβει την ανέγερση του οικοδομήματος και τη λειτουργία του ιδρύματος για μια δεκαετία με δικά της έξοδα με τον αναγκαίο όρο να ασκεί η ίδια τη διαχείριση, ενώ η Μητρόπολη να διατηρεί μόνο την εποπτεία για το συγκεκριμένο διάστημα. Επιπλέον, σημαντικό όφελος για την Μητρόπολη ήταν ότι χάρη στο ειδικευμένο προσωπικό της σουηδικής οργάνωσης αποκτούσε εμπειρία στον τρόπο λειτουργίας σχετικού ιδρύματος.
Υπογράφεται στις 26-8-66 το σχετικό συμφωνητικό, ενώ ένα χρόνο μετά το κτήριο είναι έτοιμο και αρχίζει να λειτουργεί. Στα πρότυπα της ξυλοκατασκευής των Σουηδών αρχίζει η κατασκευή της δεύτερης πτέρυγας από τη Μητρόπολη στον ίδιο χώρο, με το ίδιο σχήμα με τη διαφορά ότι είναι από μπετόν.
Ως το 1977, όπως προέβλεπε το σχετικό συμφωνητικό, το ίδρυμα λειτουργεί κανονικά με τις δαπάνες της οργάνωσης που συνεργάζεται αρμονικά με την Ιερά Μητρόπολη. Με το πέρας της συμφωνίας τη λειτουργία του ιδρύματος αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου η Ιερά Μητρόπολη και ένα χρόνο μετά αρχίζει να λειτουργεί και η δεύτερη πτέρυγα. Η διεύθυνση ανατέθηκε στο δάσκαλο και θεολόγο, ιερέα Γιώργο Σκρέκα που αντιμετώπισε αποτελεσματικά τα οικονομικά και οργανωτικά προβλήματα του ιδρύματος.
Την εποχή εκείνη το ίδρυμα περιέθαλπε 70 περίπου γέροντες άντρες και γυναίκες, στους οποίους παρείχε στέγη, τροφή, ιατρική περίθαλψη και κάθε βοήθεια στις γεροντικές τους ανάγκες. Ενδεικτικό είναι ότι πολλοί από τους τροφίμους δεν ήταν απλώς γέροντες, αλλά συνάμα ανάπηροι και κατάκοιτοι και ανήμποροι να αυτοεξυπηρετηθούν, από τη στιγμή που δεν υπήρχε άσυλο, ενώ το νοσοκομείο δεν τους δεχόταν για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Το Γηροκομείο σήμερα
Μόλις περάσεις την τεράστια εξωτερική πόρτα το βλέμμα χάνεται στον περιβάλλοντα χώρο που περιποιημένος με παρτέρια, δέντρα και περίσσιο πράσινο δίνει μια άλλη αισθητική στο όλο σύνολο. Αυτό που θα πρωτοαντικρύσεις στα πρώτα σου βήματα είναι ο Ναός του Αγίου Παντελεήμονα, προστάτη και φύλακα άγγελου του γηροκομείου. Άλλωστε γι’ αυτό φέρει και το όνομά του.
Αριστερά του Ναού το παλιό ξύλινο οίκημα του γηροκομείου με τους κοιτώνες των γυναικών, την κεντρική σάλα, την κουζίνα και την τραπεζαρία που φέρει εμφανή τα σημάδια από τον χρόνο. Στην δεξιά πλευρά, η πτέρυγα των ανδρών σε καλύτερη κατάσταση ως πιο καινούργιο κτίσμα.
Στα δυο αυτά κτήρια σήμερα ζουν, ελπίζουν και άλλοτε πάλι θυμούνται και νοσταλγούν τα περασμένα, 25 γυναίκες και 17 άντρες, που οι καταστάσεις της ζωής, μα και ατυχείς συγκυρίες, τους έφεραν στην πόρτα του Τιάλειου Εκκλησιαστικού Γηροκομείου. Το μόνο σίγουρο είναι πάντως πως μόνο Ίδρυμα - με τη στενή έννοια του όρου - δεν μπορεί να χαρακτηριστεί καθώς εν προκειμένω μιλάμε για μια οικογένεια. Όλοι μαζί, ο ένας για τον άλλο, μια καλή συντροφιά για να περνάει η ώρα, η μέρα, ο χρόνος όσο γίνεται καλύτερα και ευχάριστα, ένα αποκούμπι για να εκμυστηρευτεί τα βάσανα και τις χαρές της ζωής.
«Είναι δύσκολη η μοναξιά», μας εξηγεί η κα Δέσποινα που επέλεξε το Γηροκομείο ως ιδανική λύση, από τότε που έχασε τον σύντροφό της και έμεινε ολομόναχη σε ένα τεράστιο, άλλα άδειο σπίτι. Παρόλο που δεν είχε οικονομικό πρόβλημα, προτίμησε να περάσει το υπόλοιπο της ζωής της στους κόλπους του Γηροκομείου, δίπλα σε ανθρώπους που κουβαλούν τα ίδια - σχεδόν - βιώματα με την ίδια.
Η μοναξιά και μόνο μπορεί να είναι ένας από τους κυριότερους λόγους επιλογής του γηροκομείου, όμως και η ανάγκη για την καθημερινή φροντίδα που είναι αδύνατη για εκείνους που η ζωή δεν τους χαμογέλασε και έμειναν μόνοι τους, είναι επιτακτική.
Ας μη ξεχνάμε όμως πως πέρα από όλους όσοι με τη βούλησή τους φιλοξενούνται στο γηροκομείο, υπάρχουν και άλλοι που πήραν το δρόμο του γηροκομείου, απρόθυμα, όταν ένοιωσαν ότι είναι ανεπιθύμητοι στις οικογένειές τους, στα παιδιά τους, στους δικούς τους ανθρώπους. Ευτυχώς βέβαια για αυτούς υπάρχει και αυτή η «λύση», καθώς έστω και με αυτό τον τρόπο μπορούν και ζουν στοιχειωδώς ανθρώπινα.
Είναι λυπηρό πραγματικά να βλέπεις εκείνα τα μελαγχολικά μάτια, μόνιμα δακρυσμένα, που σε κοιτούν με ένα μεγάλο γιατί, σαν να θέλουν να δώσεις - εσύ ο επισκέπτης - την απάντηση που αποζητούν με αγωνία. Από την άλλη όμως είναι εξίσου εντυπωσιακό το κουράγιο, το χαμόγελο και το απόσταγμα ζωής που στάλα-στάλα μας προσέφεραν απλόχερα στην κουβέντα μας. Ανακούφιση και μόνο προσφέρει στους γέροντες και τις γερόντισσες του Γηροκομείου ο χώρος αυτός, ένας χώρος που τους γεμίζει όπως μας εξομολογήθηκαν με κουράγιο για την περαιτέρω πορεία τους στη ζωή.
Τα οικονομικά του Ιδρύματος - Οικονομικές δυσκολίες
Τα οικονομικά του Γηροκομείου ήταν πάντα δύσκολα. Τα έσοδα προέρχονταν από τα καθαρά έσοδα του εκκλησιαστικού κηροπλαστείου, από μικρή συνεισφορά των ενοριακών ναών, από μικρή επιχορήγηση του Νομαρχιακού Ταμείου, από μισθώματα κτημάτων, από δωρεές φιλάνθρωπων χριστιανών και από τη συμμετοχή των τροφίμων με τα Ύ των συντάξεων τους. Ωστόσο, η συνεισφορά των τροφίμων ήταν μικρή, καθώς όλοι οι γέροντες ήταν συνταξιούχοι του ΟΓΑ με μηνιαία σύνταξη 10.000 δραχμών, ενώ το κόστος συντήρησής τους κατ΄ άτομο υπερέβαινε τις 60.000 δραχμές.
Στις μέρες μας τα οικονομικά δυσχεραίνουν. Οι πενιχρές συντάξεις των τροφίμων, η μηνιαία συνδρομή του Μπλιούρειου και τα λίγα από πληροφορίες περιουσιακά στοιχεία του δεν είναι αρκετά για την εύρυθμη λειτουργία του γηροκομείου. Πέραν της συντηρήσεως των τροφίμων του καλείται να μισθοδοτεί από μόνο του τους 17 υπαλλήλους του. Το κράτος αδιαφορεί, όπως και το σύνολο των πολιτών με ελάχιστες ευτυχώς εξαιρέσεις. «Δεν επαρκούν τα χρήματα, τα πράγματα μέρα με τη μέρα δυσκολεύουν, καθώς το ίδρυμα δεν μπορεί να αυτοσυντηρηθεί και αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση μπορεί ακόμα και να κλείσει», μας αναφέρει χαρακτηριστικά ο διευθυντής του Γηροκομείου κ. Γεώργιος Ηλιάδης για να συμπληρώσει «δεν υπάρχει το ενδιαφέρον της πολιτείας. Ο απλός κόσμος συνεχίζει μεν να έρχεται και να προσφέρει από το υστέρημά του, αλλά οι δωρεές πλουσίων ευεργετών του παρελθόντος αν όχι εκλείπουν παντελώς, σίγουρα έχουν ελαχιστοποιηθεί. Έτσι, μόνο η Μητρόπολη και το Φιλόπτωχο Ταμείο διαφόρων ενοριών έχουν απομείνει να προσφέρουν».
Το μέλλον του Γηροκομείου μόνο αβέβαιο όμως φαντάζει, καθώς πέραν των οικονομικών προβλημάτων που τίθενται, ακόμη ένας μεγάλος κίνδυνος καιροφυλακτεί για την περαιτέρω πορεία του μοναδικού ανάλογου ιδρύματος στη Δυτική Μακεδονία. Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει ο μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλος, ζητώντας τη στήριξη όλων τόσο για να διατηρηθεί η προσφορά του Γηροκομείου, όσο όμως και για να μπορέσει να επεκταθεί κτιριακά και να προσφέρει στους τροφίμους του αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης. Η Ιερά Μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης για το σκοπό αυτό έχει έτοιμη εδώ και χρόνια μελέτη που προβλέπει την κατασκευή νέας πτέρυγας στο Γηροκομείο - κάτι που επιβάλλει άλλωστε και η Ευρωπαϊκή Ένωση - όμως η ανέγερσή της σταματά στην Ελληνική πραγματικότητα, που δεν είναι άλλη από τα γραφειοκρατικά ζητήματα. Εν προκειμένω μάλιστα η λεπτομέρεια που κάνει τη διαφορά… είναι πως η Ε.Ε. μπορεί ες αεί να χρηματοδοτήσει τη λειτουργία του, όμως αποφάσεις του παρελθόντος θέτουν «φραγμό» στις εξελίξεις.
Το Γηροκομείο Κοζάνης, εάν συνεχίσει να λειτουργεί υπό αυτές τις συνθήκες κινδυνεύει να «σβήσει». Τον φόβο αυτό εξέφρασε και ο μητροπολίτης κ. Παύλος αναφερόμενος στο σπουδαίο έργο που επιτελεί το Εκκλησιαστικό Ίδρυμα, εδώ και πολλά χρόνια. «Το να καταργήσεις κάτι, δεν είναι εύκολο πράγμα και δη όταν έχει να κάνει με κοινωνικό έργο. Πόσο μάλιστα όταν αφορά σε μία ευπαθή ομάδα ανθρώπων που είναι η 3η ηλικία, οι παππούδες και οι γιαγιάδες που σήμερα για τους περισσοτέρους είναι βάρος. Είναι φοβερό και να το σκέφτεται κανείς αλλά δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια μας σε μια πραγματικότητα».
Το Τιάλειο Γηροκομείο Κοζάνης λειτουργώντας κάτω από την σκέπη της Μητρόπολης Σερβίων και Κοζάνης και χάρη στις γενναιόδωρες προσφορές του κόσμου έμεινε ζωντανό τόσα χρόνια, για να προσφέρει στέγη, τροφή, ζεστασιά και αγάπη σε ανθρώπους που η ανάγκη τους οδήγησε εκεί είτε με απόφαση τρίτων, δηλαδή των παιδιών τους ή των κηδεμόνων τους, είτε γιατί οι οικονομικές δυσκολίες ήταν πολλές και οι συνθήκες δύσκολες για να επιβιώσουν.
Χρέος όλων είναι να ευαισθητοποιηθούμε και να κινητοποιηθούμε άμεσα, προκειμένου να συνεχίσει τη λειτουργία του το φιλανθρωπικό αυτό ίδρυμα, του οποίου η χρησιμότητα και η ωφελιμότητα είναι πασιφανής σε όλους, πολίτες και παράγοντες είτε κρατικούς είτε οργανισμούς είτε συλλόγους είτε αυτόκλητους κοινωνιολόγους που κόπτονται μεν υπέρ των γερόντων και εκφράζονται μεγαλόστομα, αλλά όλα τα εξαντλούν σε ένα αδάπανο ενδιαφέρον.
Μικρές καθημερινές ιστορίες ανθρώπων που ίσως τις περισσότερες φορές προσπερνάμε χωρίς να μας αγγίζουν λόγω της ταχύτητας και των υποχρεώσεών μας. Καιρός να σταθούμε λίγο πιο κοντά τους. Βλέπεις, ο καιρός έχει γυρίσματα...
Επίσκεψη Σώματος Ελληνίδων Οδηγών
Προσφορά γεύματος από από την Ομάδα Συνεργασίας του Σώματος Ελληνικού Οδηγισμού Τοπικού Τμήματος
Προσφορά γεύματος από από την Ομάδα Συνεργασίας του Σώματος Ελληνικού Οδηγισμού Τοπικού Τμήματος
Γιορτή στο Γηροκομείο
ο κόσμος θάλασσα που απλώνει και αυτοί σκυφτοί, βουβοί και μόνοι
άνθρωποι μονάχοι σαν ξερόκλαδα σπασμένα, σαν ξωκλήσια ερημωμένα, ξεχασμένα
άνθρωποι μονάχοι σαν εσένα, σαν κι εμένα».
Οι στίχοι αυτοί του γνωστού άσματος που μοναδικά ερμήνευσε η Βίκη Μοσχολιού περιγράφουν με τον καλύτερο ίσως τρόπο όλα εκείνα τα συναισθήματα, όλο εκείνο τον πόνο και την μοναξιά που βιώνουν καθημερινά πολλοί άνθρωποι και κυρίως οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας που όχι σπάνια βρίσκουν απάγκιο σε οίκους ευγηρίας.
Το Τιάλειο Γηροκομείο Κοζάνης «Ο Άγιος Παντελεήμων» σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από την πόλη της Κοζάνης αποτελεί μία «φωλιά» για τους γέροντες και τις γερόντισσες της περιοχής μας και όχι μόνο, αλλά και μια «εύκολη λύση» για τους συγγενείς τους που δεν μπορούν να τους προσφέρουν φροντίδα ή ακόμη και στέγη. Τριάντα εφτά συνολικά άτομα - 12 άντρες, 25 γυναίκες - φιλοξενούνται σήμερα στο ίδρυμα, του οποίου η λειτουργία χρονολογείται ήδη από το 1967.
Ιστορική Αναδρομή
Αντλώντας στοιχεία από το βιβλίο του Ιωάννη Δημόπουλου «Τα παρά του Αλιάκμονα Εκκλησιαστικά» πληροφορούμαστε ότι το 1961 ο τότε Δήμαρχος Κοζάνης Βασίλειος Ματιάκης και ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Δημήτριος Γκανατσιούλης μεταφέροντας αίτημα της πόλης και της επαρχίας προτείνουν στον τότε Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης Διονύσιο τη ίδρυση οίκου ευγηρίας με έξοδα της Μητροπόλεως.
Ο Μητροπολίτης ανταποκρινόμενος στην πρόταση αυτή προχωρά στις 27-7-61 στη ιδρυτική πράξη δρομολογώντας τις σχετικές ενέργειες για την πραγματοποίηση του έργου. Αρχικά επιλέχθηκε ως χώρος ανέγερσης η οικοπεδική έκταση του Αγίου Γεωργίου, απέναντι από το ναό, αλλά στη συνέχεια με πρόταση του ιερέως Παναγιώτη Δημόπουλου προτιμήθηκε ο περίβολος του Αγίου Δημήτριου και στις 26-10-62 τέθηκε ο θεμέλιος λίθος.
Πριν όμως αρχίσουν οι εργασίες ανοικοδόμησης, ο αείμνηστος Γεώργιος Τιάλιος εκδήλωσε την πρόθεση να δωρίσει χώρο 8-9 στρεμμάτων στη θέση που σήμερα βρίσκεται το ίδρυμα, ενώ παράλληλα με διαθήκη του παραχωρούσε στο ίδρυμα την υψηλή κυριότητα όλης της περιουσίας του.
Με πρακτικό του Μητροπολίτη και του Διοικητικού Συμβουλίου το 1964 έγινε δεκτή η δωρεά και προς τιμή του δωρητή ονομάστηκε «Τιάλειο Εκκλησιαστικό», τίτλο που φέρει μέχρι σήμερα.
Και ενώ ετοιμαζόταν η Μητρόπολη να προβεί στο κτίσιμο της οικοδομής του Ιδρύματος, απρόσμενα εμφανίστηκε η Σουηδική Χριστιανική Φιλανθρωπική Οργάνωση Ι.Μ., η οποία προσφέρθηκε να αναλάβει την ανέγερση του οικοδομήματος και τη λειτουργία του ιδρύματος για μια δεκαετία με δικά της έξοδα με τον αναγκαίο όρο να ασκεί η ίδια τη διαχείριση, ενώ η Μητρόπολη να διατηρεί μόνο την εποπτεία για το συγκεκριμένο διάστημα. Επιπλέον, σημαντικό όφελος για την Μητρόπολη ήταν ότι χάρη στο ειδικευμένο προσωπικό της σουηδικής οργάνωσης αποκτούσε εμπειρία στον τρόπο λειτουργίας σχετικού ιδρύματος.
Υπογράφεται στις 26-8-66 το σχετικό συμφωνητικό, ενώ ένα χρόνο μετά το κτήριο είναι έτοιμο και αρχίζει να λειτουργεί. Στα πρότυπα της ξυλοκατασκευής των Σουηδών αρχίζει η κατασκευή της δεύτερης πτέρυγας από τη Μητρόπολη στον ίδιο χώρο, με το ίδιο σχήμα με τη διαφορά ότι είναι από μπετόν.
Ως το 1977, όπως προέβλεπε το σχετικό συμφωνητικό, το ίδρυμα λειτουργεί κανονικά με τις δαπάνες της οργάνωσης που συνεργάζεται αρμονικά με την Ιερά Μητρόπολη. Με το πέρας της συμφωνίας τη λειτουργία του ιδρύματος αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου η Ιερά Μητρόπολη και ένα χρόνο μετά αρχίζει να λειτουργεί και η δεύτερη πτέρυγα. Η διεύθυνση ανατέθηκε στο δάσκαλο και θεολόγο, ιερέα Γιώργο Σκρέκα που αντιμετώπισε αποτελεσματικά τα οικονομικά και οργανωτικά προβλήματα του ιδρύματος.
Την εποχή εκείνη το ίδρυμα περιέθαλπε 70 περίπου γέροντες άντρες και γυναίκες, στους οποίους παρείχε στέγη, τροφή, ιατρική περίθαλψη και κάθε βοήθεια στις γεροντικές τους ανάγκες. Ενδεικτικό είναι ότι πολλοί από τους τροφίμους δεν ήταν απλώς γέροντες, αλλά συνάμα ανάπηροι και κατάκοιτοι και ανήμποροι να αυτοεξυπηρετηθούν, από τη στιγμή που δεν υπήρχε άσυλο, ενώ το νοσοκομείο δεν τους δεχόταν για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Το Γηροκομείο σήμερα
Μόλις περάσεις την τεράστια εξωτερική πόρτα το βλέμμα χάνεται στον περιβάλλοντα χώρο που περιποιημένος με παρτέρια, δέντρα και περίσσιο πράσινο δίνει μια άλλη αισθητική στο όλο σύνολο. Αυτό που θα πρωτοαντικρύσεις στα πρώτα σου βήματα είναι ο Ναός του Αγίου Παντελεήμονα, προστάτη και φύλακα άγγελου του γηροκομείου. Άλλωστε γι’ αυτό φέρει και το όνομά του.
Αριστερά του Ναού το παλιό ξύλινο οίκημα του γηροκομείου με τους κοιτώνες των γυναικών, την κεντρική σάλα, την κουζίνα και την τραπεζαρία που φέρει εμφανή τα σημάδια από τον χρόνο. Στην δεξιά πλευρά, η πτέρυγα των ανδρών σε καλύτερη κατάσταση ως πιο καινούργιο κτίσμα.
Στα δυο αυτά κτήρια σήμερα ζουν, ελπίζουν και άλλοτε πάλι θυμούνται και νοσταλγούν τα περασμένα, 25 γυναίκες και 17 άντρες, που οι καταστάσεις της ζωής, μα και ατυχείς συγκυρίες, τους έφεραν στην πόρτα του Τιάλειου Εκκλησιαστικού Γηροκομείου. Το μόνο σίγουρο είναι πάντως πως μόνο Ίδρυμα - με τη στενή έννοια του όρου - δεν μπορεί να χαρακτηριστεί καθώς εν προκειμένω μιλάμε για μια οικογένεια. Όλοι μαζί, ο ένας για τον άλλο, μια καλή συντροφιά για να περνάει η ώρα, η μέρα, ο χρόνος όσο γίνεται καλύτερα και ευχάριστα, ένα αποκούμπι για να εκμυστηρευτεί τα βάσανα και τις χαρές της ζωής.
«Είναι δύσκολη η μοναξιά», μας εξηγεί η κα Δέσποινα που επέλεξε το Γηροκομείο ως ιδανική λύση, από τότε που έχασε τον σύντροφό της και έμεινε ολομόναχη σε ένα τεράστιο, άλλα άδειο σπίτι. Παρόλο που δεν είχε οικονομικό πρόβλημα, προτίμησε να περάσει το υπόλοιπο της ζωής της στους κόλπους του Γηροκομείου, δίπλα σε ανθρώπους που κουβαλούν τα ίδια - σχεδόν - βιώματα με την ίδια.
Η μοναξιά και μόνο μπορεί να είναι ένας από τους κυριότερους λόγους επιλογής του γηροκομείου, όμως και η ανάγκη για την καθημερινή φροντίδα που είναι αδύνατη για εκείνους που η ζωή δεν τους χαμογέλασε και έμειναν μόνοι τους, είναι επιτακτική.
Ας μη ξεχνάμε όμως πως πέρα από όλους όσοι με τη βούλησή τους φιλοξενούνται στο γηροκομείο, υπάρχουν και άλλοι που πήραν το δρόμο του γηροκομείου, απρόθυμα, όταν ένοιωσαν ότι είναι ανεπιθύμητοι στις οικογένειές τους, στα παιδιά τους, στους δικούς τους ανθρώπους. Ευτυχώς βέβαια για αυτούς υπάρχει και αυτή η «λύση», καθώς έστω και με αυτό τον τρόπο μπορούν και ζουν στοιχειωδώς ανθρώπινα.
Είναι λυπηρό πραγματικά να βλέπεις εκείνα τα μελαγχολικά μάτια, μόνιμα δακρυσμένα, που σε κοιτούν με ένα μεγάλο γιατί, σαν να θέλουν να δώσεις - εσύ ο επισκέπτης - την απάντηση που αποζητούν με αγωνία. Από την άλλη όμως είναι εξίσου εντυπωσιακό το κουράγιο, το χαμόγελο και το απόσταγμα ζωής που στάλα-στάλα μας προσέφεραν απλόχερα στην κουβέντα μας. Ανακούφιση και μόνο προσφέρει στους γέροντες και τις γερόντισσες του Γηροκομείου ο χώρος αυτός, ένας χώρος που τους γεμίζει όπως μας εξομολογήθηκαν με κουράγιο για την περαιτέρω πορεία τους στη ζωή.
Τα οικονομικά του Ιδρύματος - Οικονομικές δυσκολίες
Τα οικονομικά του Γηροκομείου ήταν πάντα δύσκολα. Τα έσοδα προέρχονταν από τα καθαρά έσοδα του εκκλησιαστικού κηροπλαστείου, από μικρή συνεισφορά των ενοριακών ναών, από μικρή επιχορήγηση του Νομαρχιακού Ταμείου, από μισθώματα κτημάτων, από δωρεές φιλάνθρωπων χριστιανών και από τη συμμετοχή των τροφίμων με τα Ύ των συντάξεων τους. Ωστόσο, η συνεισφορά των τροφίμων ήταν μικρή, καθώς όλοι οι γέροντες ήταν συνταξιούχοι του ΟΓΑ με μηνιαία σύνταξη 10.000 δραχμών, ενώ το κόστος συντήρησής τους κατ΄ άτομο υπερέβαινε τις 60.000 δραχμές.
Στις μέρες μας τα οικονομικά δυσχεραίνουν. Οι πενιχρές συντάξεις των τροφίμων, η μηνιαία συνδρομή του Μπλιούρειου και τα λίγα από πληροφορίες περιουσιακά στοιχεία του δεν είναι αρκετά για την εύρυθμη λειτουργία του γηροκομείου. Πέραν της συντηρήσεως των τροφίμων του καλείται να μισθοδοτεί από μόνο του τους 17 υπαλλήλους του. Το κράτος αδιαφορεί, όπως και το σύνολο των πολιτών με ελάχιστες ευτυχώς εξαιρέσεις. «Δεν επαρκούν τα χρήματα, τα πράγματα μέρα με τη μέρα δυσκολεύουν, καθώς το ίδρυμα δεν μπορεί να αυτοσυντηρηθεί και αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση μπορεί ακόμα και να κλείσει», μας αναφέρει χαρακτηριστικά ο διευθυντής του Γηροκομείου κ. Γεώργιος Ηλιάδης για να συμπληρώσει «δεν υπάρχει το ενδιαφέρον της πολιτείας. Ο απλός κόσμος συνεχίζει μεν να έρχεται και να προσφέρει από το υστέρημά του, αλλά οι δωρεές πλουσίων ευεργετών του παρελθόντος αν όχι εκλείπουν παντελώς, σίγουρα έχουν ελαχιστοποιηθεί. Έτσι, μόνο η Μητρόπολη και το Φιλόπτωχο Ταμείο διαφόρων ενοριών έχουν απομείνει να προσφέρουν».
Το μέλλον του Γηροκομείου μόνο αβέβαιο όμως φαντάζει, καθώς πέραν των οικονομικών προβλημάτων που τίθενται, ακόμη ένας μεγάλος κίνδυνος καιροφυλακτεί για την περαιτέρω πορεία του μοναδικού ανάλογου ιδρύματος στη Δυτική Μακεδονία. Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει ο μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλος, ζητώντας τη στήριξη όλων τόσο για να διατηρηθεί η προσφορά του Γηροκομείου, όσο όμως και για να μπορέσει να επεκταθεί κτιριακά και να προσφέρει στους τροφίμους του αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης. Η Ιερά Μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης για το σκοπό αυτό έχει έτοιμη εδώ και χρόνια μελέτη που προβλέπει την κατασκευή νέας πτέρυγας στο Γηροκομείο - κάτι που επιβάλλει άλλωστε και η Ευρωπαϊκή Ένωση - όμως η ανέγερσή της σταματά στην Ελληνική πραγματικότητα, που δεν είναι άλλη από τα γραφειοκρατικά ζητήματα. Εν προκειμένω μάλιστα η λεπτομέρεια που κάνει τη διαφορά… είναι πως η Ε.Ε. μπορεί ες αεί να χρηματοδοτήσει τη λειτουργία του, όμως αποφάσεις του παρελθόντος θέτουν «φραγμό» στις εξελίξεις.
Το Γηροκομείο Κοζάνης, εάν συνεχίσει να λειτουργεί υπό αυτές τις συνθήκες κινδυνεύει να «σβήσει». Τον φόβο αυτό εξέφρασε και ο μητροπολίτης κ. Παύλος αναφερόμενος στο σπουδαίο έργο που επιτελεί το Εκκλησιαστικό Ίδρυμα, εδώ και πολλά χρόνια. «Το να καταργήσεις κάτι, δεν είναι εύκολο πράγμα και δη όταν έχει να κάνει με κοινωνικό έργο. Πόσο μάλιστα όταν αφορά σε μία ευπαθή ομάδα ανθρώπων που είναι η 3η ηλικία, οι παππούδες και οι γιαγιάδες που σήμερα για τους περισσοτέρους είναι βάρος. Είναι φοβερό και να το σκέφτεται κανείς αλλά δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια μας σε μια πραγματικότητα».
Το Τιάλειο Γηροκομείο Κοζάνης λειτουργώντας κάτω από την σκέπη της Μητρόπολης Σερβίων και Κοζάνης και χάρη στις γενναιόδωρες προσφορές του κόσμου έμεινε ζωντανό τόσα χρόνια, για να προσφέρει στέγη, τροφή, ζεστασιά και αγάπη σε ανθρώπους που η ανάγκη τους οδήγησε εκεί είτε με απόφαση τρίτων, δηλαδή των παιδιών τους ή των κηδεμόνων τους, είτε γιατί οι οικονομικές δυσκολίες ήταν πολλές και οι συνθήκες δύσκολες για να επιβιώσουν.
Χρέος όλων είναι να ευαισθητοποιηθούμε και να κινητοποιηθούμε άμεσα, προκειμένου να συνεχίσει τη λειτουργία του το φιλανθρωπικό αυτό ίδρυμα, του οποίου η χρησιμότητα και η ωφελιμότητα είναι πασιφανής σε όλους, πολίτες και παράγοντες είτε κρατικούς είτε οργανισμούς είτε συλλόγους είτε αυτόκλητους κοινωνιολόγους που κόπτονται μεν υπέρ των γερόντων και εκφράζονται μεγαλόστομα, αλλά όλα τα εξαντλούν σε ένα αδάπανο ενδιαφέρον.
Μικρές καθημερινές ιστορίες ανθρώπων που ίσως τις περισσότερες φορές προσπερνάμε χωρίς να μας αγγίζουν λόγω της ταχύτητας και των υποχρεώσεών μας. Καιρός να σταθούμε λίγο πιο κοντά τους. Βλέπεις, ο καιρός έχει γυρίσματα...
Επίσκεψη Σώματος Ελληνίδων Οδηγών
Προσφορά γεύματος από από την Ομάδα Συνεργασίας του Σώματος Ελληνικού Οδηγισμού Τοπικού Τμήματος
Προσφορά γεύματος από από την Ομάδα Συνεργασίας του Σώματος Ελληνικού Οδηγισμού Τοπικού Τμήματος
Γιορτή στο Γηροκομείο
Πηγή: Όμικρον
6 σχόλια:
Mπραβο Γλυκερία μου για το θέμα που άγγιξες.. για τη ζωή και για τον άνθρωπο που ΄βρίσκεται στα τελευταία σκαλοπάτια..
να εισαι καλα και να προσεχεις
Γλυκερια μου με συγκινησες πολυ,με αγγιζει το θεμα της τριτης ηλικιας πιο πολυ απο την αποψη της μοναξιας γιατι οι συνθηκες ειναι τετοιες που και να θελουν τα παιδια δεν μπορουν να περιποιηθουν,περασαν τα χρονια της γιαγιας και του παππου στο σπιτι.Φιλακια
Aξιζει να παρουν προσοχη φροντιδα και πιο πολυ αγαπη για να θυμουνται πως υπαρχουν,πως εχουν λογο για να υπαρχουν για να μπορουν να νιωθουν δυνατοι και πιο σιγουροι για τον ευατο τους. Καλο ξημερωμα......Αζα μου.
Σταγονίτσα μου οι γέροντες είναι πρόσωπα ιερά.Κι όποιος δεν τους αγαπά και δεν τους σέβεται δεν μπορεί να λέγεται άνθρωπος.Όσους η μοίρα έριξε σε αυτά τα ιδρύματα, πρέπει να τους θυμόμαστε.Όχι μόνο κάθε Χριστούγεννα.Συνεχώς.Είμαι περήφανη που η μητέρα μου τους αγαπά και το δείχνει έμπρακτα.Αυτή μου έδωσε το κίνητρο για τούτη την εγγραφή.
Φιλιά και μια αγκαλιά μεγάλη σου στέλνω.Είσαι στο μυαλό μου πάντα.
Γιατί Ελευθερίτσα μου δεν μπορούν τα παιδιά πια;Tι άλλαξε;Mήπως φταίμε κι εμείς λίγο;Οι γονείς ήταν και θα είναι πάντα οι άνθρωποι που μας μεγάλωσαν,μας πόνεσαν,μας συντρόφευσαν στις δύσκολες στιγμές μας.Ακόμη και αν δεν συμφωνούμε μαζί τους δεν τους αξίζει μια τέτοια τύχη.Ήταν όμορφα τα χρόνια του παππού και της γιαγιάς.Φιλάκια πολλά!
marilianni συμφωνώ απόλυτα.Αξίζουν τα πάντα από μας οι γονείς μας.Κάποτε το καταλαβαίνεις.Έστω κι αν είναι αργά.Καλό σου βράδυ.Χάρηκα που σε είδα.
Δημοσίευση σχολίου