Γιατί επιμένουν οι Κοζανίτες στη μοναδικότητα του εθίμου αυτού στον Ελλαδικό χώρο; Στο κάτω-κάτω εορταστικές καθαρτήριες πυρές ανάβουν σε πολλά μέρη της Βόρειας Ελλάδας κυρίως, με τους ανθρώπους να χορεύουν και να τραγουδούν γύρω απ' αυτές καλώντας μαγικά τις υπερφυσικές δυνάμεις να τους χαρίσουν υγεία, γονιμότητα, αφθονία. Τι είναι αυτό που κάνει το Φανό της Κοζάνης ξεχωριστό;
Ο σημαντικότερος λόγος είναι νομίζω ο συνδυασμός της φωτιάς με το ιδιότυπο αποκριάτικο τραγούδι και χορό γύρω απ' αυτήν.
Ενώ σε άλλες περιοχές, στα χωριά της Θράκης π.χ. ή στον Πόντο κατά τον Γ. Λυριτζή αλλά και στη Σιάτιστα (κλαδαρές) ανάβει η πυρά σαν μέρος μιας ευχετήριας τελετής για το καλό της χρονιάς, στην Κοζάνη συνδυάζεται επιπλέον και με την ιδέα της ανατροπής, της αμφισβήτησης ιδεών και ιεραρχίας και την κατάργηση των ορίων, που εμπεριέχει η Αποκριά.
Το δεύτερο που εξασφαλίζει μοναδικότητα στο Φανό είναι η μορφή του.
Δεν πρόκειται για μια τεράστια φωτιά που πρέπει συνεχώς να τροφοδοτείται, δεν ελέγχεται ούτε πλησιάζετε εύκολα και γρήγορα σβήνει, όπως γίνεται μ' όλες τις άλλες που ανάβουν πάνω στο έδαφος. Αντίθετα καίει πάνω σε ένα είδος βωμού κρατιέται σταθερή όλη τη νύχτα με λίγη προσπάθεια και καύσιμα και επιτρέπει τη συγκέντρωση μεγάλου πλήθους γύρω της. Αυτό εξασφαλίζει διάρκεια στην τελετή, πράγμα που με τη σειρά του επιτρέπει και πολλές εναλλαγές ατμόσφαιρας και διά θεσης με μεγάλη ποικιλία. Ένα τρίτο στοιχείο είναι η ύπαρξη πολλών σταθερών εστιών. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στους υπεύθυνους του Φανού να λειτουργούν σαν οικοδεσπότες σε σχέση με ένα χώρο στον οποίο βάζουν την προσωπική τους σφραγίδα σαν ομά δα. Και επιτρέπει στους υπόλοιπους να μετα κινούνται από Φανό σε Φανό και να ρίχνονται κά θε φορά σε ένα καινούριο πανηγύρι, μέσα σε μια πόλη που φλέγεται ολόκληρη στο διονυσιακό αυτό γλέντι.
Πατήστε στις παρακάτω φωτογραφίες για να ακούσετε τι τραγουδάνε στους φανούς...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου