Οι λαζαρίνες

Οι Λαζαρίνες, το όμορφο αυτό έθιμο που αναβιώνει κατά παράδοση το Σάββατο του Λαζάρου σε περιοχές του Τσιαρτσαμπά, ξεχωρίζει για την εθιμοτυπία και την ζωντάνια του στον Κρόκο του Δήμου Ελίμειας. Οι Λαζαρίνες του Κρόκου ξεχωρίζουν από τις υπόλοιπες περιοχές του Τσιαρτσαμπά, γιατί εκεί συμμετέχουν μόνο νεαρά κορίτσια σε αντίθεση με τη Λευκοπηγή και την Αιανή που παίρνουν μέρος και οι μεγαλύτερες γυναίκες του χωριού. Το πανάρχαιο λαογραφικό αυτό έθιμο είναι μια τελετουργία για τον Κρόκο, που ξεκινά την Κυριακή της Σταυροπροσκύνησης και διαρκεί τέσσερις εβδομάδες. Την πρώτη Κυριακή τα κορίτσια συγκεντρώνονται και υπολογίζουν πόσα είναι και ορίζουν το «Μπλίκι» (την ομάδα).
Έπειτα καθορίζουν το κονάκι, το σπίτι δηλαδή που θα μείνουν το βράδυ της παραμονής του Λαζάρου, το οποίο τα τελευταία χρόνια είναι ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Ιωακείμ Λιούλιας», που έχει και την ευθύνη για τη διοργάνωση, με την υποστήριξη του Δήμου Ελίμειας.
Μετά την Κυριακή της Σταυροπροσκύνησης οι Λαζαρίνες συγκεντρώνονται για δεύτερη φορά την Κυριακή της «Αυγόπετσας». Η Αυγόπετσα ήταν ένα είδος όρκου που έδιναν οι κοπέλες για να μην μαλώσουν και φοβόντουσαν ότι αν παραβούν τον όρκο θα αρρωστήσουν. Σύμφωνα με το έθιμο, οι Λαζαρίνες παίρνουν μια κεραμίδα όπου πάνω βάζουν ένα αβγό, τσουκνίδες και διάφορα αγριόχορτα, την τοποθετούν πάνω από έναν τρίποδα και μια- μια περνάει από πάνω και λέει τον όρκο, προσέχοντας να μην ακουμπήσει για να είναι γερή όλο το χρόνο. Η τελευταία σπάει το αυγό και μετά όλες μαζί παίρνουν την κεραμίδα και πάνε στον Άγιο Κωνσταντίνο στη θέση «Άργανο» τραγουδώντας: «Κάπου κίνησα να πάου, Σαραγκίνα μου». Όπως απέδιδαν σε όλα αυτά μαγικές ιδιότητες, το θάψιμο της κεραμίδας συμβόλιζε το θάψιμο του κακού.
Την τρίτη Κυριακή οι Λαζαρίνες συγκεντρώνονται, τραγουδούν και χορεύουν, ενώ την Παρασκευή, παραμονή του Λαζάρου, ξεκινάει το κύριο μέρος του εθίμου. Όταν η καμπάνα χτυπήσει για Εσπερινό οι κοπέλες ντυμένες με τις παραδοσιακές φορεσιές συγκεντρώνονται στο κονάκι και ξεκινούν για την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, τραγουδώντας: «Στη βρύση πάνου τζιάνουμ». Εκεί μπροστά στην εικόνα της Παναγίας θα πουν «Καλημιριά σου Παναγιά» και θα χορέψουν «Δω στις Παναγιάς τα Δέντρα Λαζαρίνις που χουρεύουν».
Έπειτα επισκέπτονται την εκκλησία του Αγίου Νικολάου όπου κάνουν το ίδιο κι από κει το σπίτι του παπά. Στη συνέχεια θα γυρίσουν στην πλατεία όπου στήνουν το χορό και κατόπιν πηγαίνουν στο κονάκι όπου τρώνε και συνεχίζουν το τραγούδι και το χορό.
Το Σάββατο πρωί -πρωί οι Λαζαρίνες ντυμένες και πάλι με τις παραδοσιακές φορεσιές χωρίζονται σε δύο ομάδες, η μία ομάδα επισκέπτεται τον πάνω μαχαλά και μια τον κάτω μαχαλά... Επισκέπτονται ένα- ένα τα σπίτια, όπου ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του καθενός λένε το ανάλογο τραγούδι. Π.χ. αν έχουν γιο θα πουν: «Η μάνα που 'χει ένα υγιό» και τα αντίστοιχα θα πούνε όταν υπάρχει κορίτσι μικρό ή κόρη της παντρειάς. Οι νοικοκυρές με σειρά του θα τις δώσουν τα αυγά, τα αυγά εκείνες μαζεύουν για να τα βάψουν μαζί με τα άλλα τη Μεγάλη Πέμπτη. Αυτός είναι μάλιστα και ο λόγος που οι μεγάλες γυναίκες δεν βγαίνουν μαζί με τα νεαρά κορίτσια, γιατί εκείνες πρέπει να μείνουν σπίτι για να τους δώσουν τα αυγά.
Την Κυριακή των Βαΐων όλες οι γυναίκες συγκεντρώνονται στην πλατεία του χωριού, έξω από την εκκλησία, όπου χορεύουν και τραγουδάνε παρουσία πλήθος κόσμου.