Αναμνήσεις και σκουπίδια

Και φέτος, το νησί γέμισε κόσμο. Από χτες επιστρέφουμε... Παίρνουμε μαζί μας βαλίτσες, αρώματα κι αναμνήσεις, το πλοίο σαλπάρει, φεύγουμε. Αφήνουμε πίσω μας σκουπίδια. Βουνά από πλαστικά μπουκάλια (το νερό εδώ δεν είναι πόσιμο). Αναψυκτικά, άδεια κρασιά, πλαστικές σακούλες, κιλά ολόκληρα χαρτί από εφημερίδες και περιοδικά.

Ολο αυτό πολλαπλασιάστε το επί δέκα και είκοσι χιλιάδες κι έχετε μια πρόχειρη σούμα για το τι σκουπίδι μαζεύεται σε ένα τουριστικό νησί της χώρας μας κάθε σεζόν. Απορρίμματα ανακυκλώσιμα που αφήνονται να σαπίσουν και να καούν στις τοπικές χωματερές, δηλητηριάζοντας αυτούς τους μικρούτσικους παραδείσους του κόσμου, τις πατρίδες της καρδιάς μας.

Η λέξη «ανακύκλωση» είναι άγνωστη στις ελληνικές νησιωτικές κοινότητες. Οχι μόνο δεν την επιδοτεί κανείς, αλλά είναι ξένη σαν έννοια, σαν συνήθεια. Μοναχά σε δυο - τρία μεγάλα ελληνικά νησιά έχει μπει, έστω και σαν μελλοντικό σχέδιο, στο μυαλό των τοπικών υπευθύνων.

Οπουδήποτε αλλού θεωρείται κάτι μυστηριώδες και εξωτικό, που το κάνουν μόνο οι «χαζο-ευρωπαίοι» στα σπίτια τους. Οι ίδιοι χαζο-ευρωπαίοι, που πληρώνουν πρόστιμο στη χώρα τους όταν τους ξεφεύγει στη σκουπιδοσακούλα έστω κι ένα ανακυκλώσιμο κεσεδάκι γιαούρτι, κοιτάζουν τους κάδους μας και τρελαίνονται: Φύρδην μίγδην πλαστικά, αποτσίγαρα, χάρτινες και γυάλινες συσκευασίες, μπαγιάτικα ψωμιά, φαγιά και φλούδια. Τα τελευταία, μάλιστα, θα μπορούσαν, με ελάχιστη οργάνωση, να χρησιμοποιηθούν ως κομπόστ, αντί για τα χημικά λιπάσματα που ξεφορτώνουν με τους τόνους τα πλοία για να ανθίσουν τα τοπικά περιβόλια. Ο απόλυτος παραλογισμός.

Το πλοίο αναχωρεί, το νησί αδειάζει. Παίρνουμε μαζί τις αναμνήσεις, τα αρώματα της άνοιξης, τα πασχαλινά φιλιά. Αφήνουμε πίσω μας λίγα ψωρολεφτά που θα εξατμιστούν σε μία εβδομάδα και άπειρα σιχαμένα σκουπίδια που για πέντε γενιές θα αφήνουν τα τοξικά τους υπολείμματα στα χωράφια, τα νερά και τους κήπους.

Κάποιος σ' αυτήν τη συμφωνία είναι το μεγάλο θύμα, αλλά ποιος ακριβώς;

ΥΓ. Θα έλεγα ότι η λέξη ανακύκλωση είναι άγνωστη ακόμη και στα μεγάλα αστικά κέντρα. Ο Έλληνας δεν είναι διατεθιμένος να μπει σε τέτοιες διαδικασίες. Θυμήθηκα, διαβάζοντας το κείμενο της Ρίκας Βαγιάνη, πως με κορόιδευαν όταν ήρθα από τη Γερμανία, που έπλενα πριν πετάξω στα σκουπίδια τα κεσεδάκια από τα γιαούρτια, τις μερέντες τα μπουκάλια από το γάλα. Τους φαινόταν παράξενο να πλένεις κάτι που θα πετάξεις. Πέρασαν τόσα χρόνια και δεν έχω μπει σε κανένα σπίτι που να έχει τριπλό κάδο απορριμμάτων. Η αλήθεια είναι ότι πιάνουν χώρο και είναι αντιαισθητικοί για την τόσο ανεπτυγμένη αισθητική μας...